19
MDXXXiI, APRILE.
20
   semper plurimi fecit et semper sibi conciliare desidera vit.
6* Nunc igitur vestrum est excellentissimi et optimi principes apud Caesaream Maiestatem et Sere-nissimum Ferdinandum regem totis viribus eniti vclint sai-lem iam nnne post tot damna et calamita-tes, desolationes, incendia, caedes, rapinas tot mil-lium cristianorum in perpetuarli etdurissimam ser-vitulem abduetiones misereri miserorum cristiano-rum et amplecti cum Principe meo, id maximis submississimis precibus ab eis efllagitanle aliquam henestam, utilem toti reipubblicae chrislianae sa-lutarem concordiarn, nec quaerant quod hucusque quaesitum esse videlis cum eversione diristianitatis, ea qtiae Principem meum nullo modo facere decet. Qui en'rm adhuc repertus est si omnium gentium et saeculorum hisloriae relegantur qui diadema regale semel capili impositum sive capite dcposucril, nisi forle untis vel aller qui vel taedio publicarum cura-rum, vel animi polius vililate relieto regno vitani privatam legunlur sponle fuisse secati, quod qui-dem facere longe difflcilius est in regno, non vi, non fraude, non in cuiusquam iniuriam occupalo, sed sponte oblato per eos quorum erat regere nescio quo regni tempore predecessores sui af-fectali machinatione quaesita de eodem rege suo in novissimo eius praetio desercione, vel de patria hostibus prodita vel etiam de arnicilia lurcico regno Hungariae oneroso audio esse sparsa, co pro-cui sunt. Quod pace omnium dictum sit, ab omni verilate, et quandocumque vestris Dominalionibus libuerit, vel in pubblico, vel in privalo non pigebit me eis exponere meram rei veritatem. Serenissimus Romanorum rex scio quae eius probitas est et singularis prudenlia nihil in hoc egit ab initio sine ratione, ila enìm credo persuasum fuisse suae Sacrne Maiestati regnum Hungariae iure uxorio, iure antiquorum contracluum, postremo iure elec-lionis Posnaniae, suum esse. Ad quae ego nihil nunc respondeo, Non enim sum missus, ut supra disi, ad conlendendum, vel liligandum, sed ad concordandoli), sed fuit aliquando tempus, de quo Sua Sacra Maiestas reoordari optime potest quando princeps meus fuit paralus submiltere ius suum arbitrio Principum christianorum, et inter alios, Sacratissimo Carolo Imperatori fratri germano ad versarli sui, qui vel solus satis iuslifieare potest mea quiilem sentenzia apud equos iudices causam principi* mei sed iam pridem de iure ad unum ventimi est et de verborum conlentione ad gladios et res jn eas nnguslias rcdacta est, ut rebus christianis sic
stantibus regnum Hungariae necessc slt vel in ma-nibus remanere regis Joannis vel in nullius Princi-pis Chrisliani. Sed quid ego de Hungaria loquor cum malum hoc longe ulteriuset lalius serpai? Vidi-slis puto, optimi principes, hostiles gladios, hoslilem (laminara non parvam Germanice liuius veslrae no-bilissimae partem pervagatam, cuius rei culpara principes dissi lentes in allerutrum referunt mulli crislianorum in ambos. Sed cuius cumque sit maior culpa hoc unum certo certius conslat, el id omnes oculis videmus, nisi discordiis islis quam-primum finis imponatur peiora nos brevi, ac longe perniciosiora visuros et verendum esse, ne fiamma ista occupel quicquid ubique germanici vel etiam cristiani nominis est, non ego et hostium et ve-slras cristiani principes vires ñeque inficior magnani esse et validara potentiara veslram, sed quando erit ut vos concordibus animis contra bo-slem veslrum arma sumatis quam alta resident in animis nostris odiorum semina creditis nos igno- 7 rare quo animo sint inter se principatus cristiani quam multi sint quibus suspecla sit vel concordia principum crislianorum, vel aliquorum gloria ac potenlia nihil loquar obedientia quam paratus ner-vis bellorum pecunia, quam numerosus et exerci-tatus miles, non solum bellis assiduis assuetus, sed etiam conlinuis victoriis clarus. Itaque, his omnibus consideratis et aliis quae lego causas bonitatis consulto praeterea agile quaeso per Deum immorlalem Jesum Chrislum, magnanimi Principes, eradicale penilus ex cordibus vestris omnium odiorum semina, postponite omnes alias curas veslras, et hoc solum curate, ut possitis sapienlissimis et oplimis principibus persuadere id, salutem totius orbis chrisliani pacem et concordiarn cum serenissimo Principe meo ineundam, hoc non solum Princeps meus Serenissimus summo studio hortalur, sed rogatit supplices omnes naliones et proviticiae co-ronae Hungariae subiectae optime cerle de tota república chrisliana ac etiam de hac vestra nobilissima natione germanica meritae, quae tanto tempore pro vobis et quiete vestra fortissime pugnarunt. Quarum si tantus sanguis toties prò salute vestra effusus si tot campi, nunc etiam fratrum eorum os-sibus albentes vos non commovenl quid aliud creditis Austriam, Stiriam, Carniolam omnesque alia Turco vicinas provincias a vobis efflagilare et sup-plicibus votis a Deo optimo expetere, quae eandem esse vident condilionis suae vel bonae vel malac sortem quameumque esse audierint horum vestro-rum comitiorum de istorum duorum principum
«