47!) »inxxu, febbraio. 480 glia 20, et che ’I dice haver con seco zercha cavali 100; et che da poi lui li vien Cantane. Ilozi, a hore 20, P è andato missier Antonio da Mono, olim syn-dico di questa valle. Penso che presto lui aut ritornerà in persona, aut manderà messo etc. Data in Breno, 18 Februarii, 1522, hore 20. Subscriptio: ut ante. Post scripto. L’è venuto da noi missier Maximo Carzelulo di la Vale, il (piai ancor lui mi ha ditto haver inteso da’ ditti grison et todesco come venendo lui per il Tonai, esserli passati inanti cavali zerca 40 dii ditto Duca per venir zoso per la valle. Ilem, questa è una altra letera pur con lai avisi, qual dice cussi : Magnifico capitanio. In via fin qui a Ceno ho incontrato zerca 150 altri todcschi, tra li quali qui sul ponte ho trovato uno amico, che è cum loro, qual dice che ne denno venir ancora 8000, i quali ne sono quelli 4000 che erano venuti ,fin a Colorno et poi revocali a ritornar a Trento, qual da poi hanno mutato proposito et veneno drieto a questi che hanno pressa de andar a Milan ; et che cum quelli che veneno li sarà el Ducha. Se altro intenderò, aviserò. Ex Ceno, 13 Februarii 1522, hore 20. Subscriptio : Antonius de Thouasus. A tergo: Magnifico Domino capitaneo Val-liscamonicae. A dì 21, la matina, al lardi, vene letere dii provedador Oriti, da Boado, con li avisi sopra notati. Che sguizari vien certissimo, et che li lanzi-nech erano zonti a Treni. Et letere dii Governador zcneral nostro. Come si parte di Cremona et vien a Roado etc. 312 Exemplum litterarum. Serenissimi Carolis re- gis Bomanorum reverendissimis cardiva- libus sacroque romano Collegio. Reverendissimis dominis cardinalibus sacri Col-legii Carolus divina /avente clementi« rex Romano- rurn etc. Magnitudo rei, qua pietatem in Dcum ve-slram erga nos benivolenliam deelarastis, laeit, ut cum summa vobis debealur gratia, quibus verbis earn pro merito veslro habeamus, vix invenire pos-simus. Nani nulla dicendi facultas est, quse divina studia vostra oratione a;quare possit. Ad mirabilem profeclo sapientiam vestram si quidem cum quo in statu reipublicae esset animo veslro proponeretis de Pontiliccque designando agerelis, nihil aut publico commodo, aut dignilali noslrae antetulislis. Li-cebat antea de republica bene sperare : nunc se-cura omnia prestare posse videmur. Quid enin est quod hoc Pontilice et in divinis et humanis rebus conslilui non possit ? Cum pralerea qua; in homine summa insunt, animimi nostrum sanctissimis ofliciis ita deviclum habeat, ut omnibus fortunis noslris non secus quam suis uti possit. Ergo qui sufl’ragiis vestris salvam religionem voluistis, quodque quantum potuistis nobis tribuislis, qu?e universo ordini separatimque unicuique debetur gratia, ea nou solum a nobis habetur, sed ila cumulare refertur, ut nulla dies interventura sit, qua; hujus beneficii memoriam e sensu nostro evellat. Sed cum salus reruni perturbatis bis temporibus eo vertatur ut Summus Pontifex quamprimum in urbem veniat regendum, quod navis sufe clavum praesens vobi-scum suscipiat, certos homines in Bispaniam cum litteris excurrere jubemus, prsel'ectosque ut omnibus oftìliis Sanctilatem suam prosequantur mone-mus, ut pro virlute vestra curam sacrosanct* Sedis Apostolicae suscipiatis: quanlumquse potestis cavea-tis, nequicquam de amplitudine illius desideretur. Qua; advertenda mala nobis in mentem veniant ab illustri doni. Johanni Manuel probato (idei et virtutis homine cognoscetis. Hortamur vos ut concordi vo- 312* luntate sitis, salvaque ea curetis, quse a Leone decimo viro nunquam satis laudato sempiterna laude parta sunt. Hoc qui de existimatione vestra bene senliunt non solum a vobis expectant, sed etiam pro debito exposcunt. Profeclo nibil est quo aut nobis gratius, aut Summo Pontifice bealius accidere possit. Datae Brussellis, XXVI Januarii, M. D. XXII. Ego Rex. De mandato Cesare* et Catholicae Majestatis. G. Graillensis. Et Romae fuil impressa. Da poi disnar, fo Consejo di X in materia di le 313 monede, perochè sier Donà Marzello e sier Antonio