333 MDXV, GIUGNO. 334 lligatis et Jaycza obsessa, cujus oppidi is situs ea natura est, ut si hostes potili fuerint Dalmatia et Groalia sine spe salutis cum maximo Itali® et Austria; perieulo tota; futura sint in liostium pote-state; quo miuus hoc tantum mali eveniat, impe-dienduin omnino esset neeessarium generali expe-ditione ; tanlas aliquando ulcisci injurias niliil esset utilius, nihil gloriosius veruni; tamen, si peccatis 110-stris ila exigenlibus, ha; inter chrislianos discordia; non exlinguunlur vel etiam auguentur, utinam nobis ad meliorem mentem eonversis et mutatis, mise-reatur aliquando nostri Deus et benedicat nobis, illuminet vultum suum super nos et misereatur nostri ut cognoscamus in terra viam suam, viam pacis et caritatis et pielatis et vera gloria;. Sed ta-men, si liic hoc tempore quiescere non potest furor, sallem ad tutandam Jayczam, ad extremam calami-tatem lidei nostra; repellendam unusquisque rex aut respublica conferai, quantum sepe solet in unius sui ejus et familiaris commodum conferre et condonare; quod et a nobilitate dominationeque vestra petiaius, cum Deo obteslantes ut ex facultatibus vestris aliqua pecuniarum subsidia per vestros deputare buie operi, non minus necessario quam san-cto, velitis. Quis est princeps qui Dei memor non aliquando det elemosinasi1 ad Ikec est optima et san-ctissima elemosina ; ad quam vos hortamur et re-quirimus. Ex vestra enim et aliorum contributione speramus defensum iri eum locum, non maximo impendio, donec melior occasio bellandi cum lio-stibus detur. Qui si amittalur, nullo sumptu aut co-natu postea possit recuperari. Quamobrem, etiam atque etiam petimus a nobilitate atque dominatione vestra hoc subsidium infelici illi patria; et miseris atque afflictis christianis populis, qui, si hoc modo conservati Arabi® liostium immaniuni fuerint, erunt vobis ea premia apud Deum parata, quoe sunt a bo-nis et piis principibus omnium maxime expelenda. Data Ilomae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die XV Junii 1515, Pontiiicatus nostri anno tertio. Ja. Sadoletus. Dilectis filiis, nobili viro Leonardo Lauredano Duci et Reipublicos Venetiarum. Copia de una letera scrita per el signor Borto- 199 lamio Liviano capitanio generai nostro, al Christianissimo Re di Pranza. Sacra, Christianissima, Regia Majestà, post hu-millimam commendationem etc. Le letere di Vostra Maiestà, de 28 de Mazo, non solamente a me, ma ancora a quelli Illustrissimi Signori mei sono siate tanto accepte quanto dir non poteria; in risposta de le quali non accade dir altro salvo ringratiarla reverentemente a tanta sua humanitale, et acertarla come questa Serenissima Signoria più presto voi perder lo Stato che mai manchar de la bona lianza et confederatione con la Maestà Vostra Christianissima. Nè mancherà etiam de la promissione de li 1000 homeni d’arme, 1500 cavali lizieri, li quali sono horamai ad bordine, de altra sorte gente de quelle che per il passato solevano bavere ; nè mancherano ancora da la promessa de li 10 milia fanti, et già ne havemo 6000, et del resto è stà fata opportuna provisione. Hanno etiam ad ordine una belissima banda de artegliarie. Venga pur la Christianissima Maeslà Vostra da tulli noi desiderata et chiamala, da li comuni inimici tanto temuta, che la voce sola de le preparationi da lei facte li ha imbalorditi. Pensamo quello che tarano come sentano Tarmala sua adviarsi ; senza dubio tuli cederano, et la Maestà Vostra Christianissima non haverà contrasto. Nui già habiamo cominciato a sentir del caldo suo, perochè, essendosi mosso loexercito hyspano del Polesene de Roico per andar nel vicentino per depredar le sete, che è una inlrata de 100 milia ducali a l’anno a quello teritorio, io mi spensi, a li 29 de Mazo in Vicenza con 700 homeni d’arme, 1000 cavali lizieri et 2000 fanti, lassati li altri in Padoa, in Treviso, nel Friul et in Crema, et con cinque pezi de arlegliaria da campo senza bagalie et impedimenti a la legiera, dove son stato fino a li 21 de questo con maxima reputatione et utile, et con salvar non solamente le sete, ma ancora la major parte del re-colto de le biade, et con dannilìcar continuamente li inimici con li cavali lizieri, et inlerciperc le victualie loro, de modo che non hanno mai haulo ardir de 199* venire a trovare, seben hanno da 6000 fanti tra spagnoli et todeschi, bona et electa gente, 700 ho- • meni d’arme et altratanti cavali lizieri, et una bona banda de artegliaria. Et da mò’ Syre, se io non aveva expresso mandato da la Illustrissima Signoria, la quale conforme al voler de la Maeslà Vostra Christianissima mi comisse efichacemente che non do-