451
MDXXVI, GICGNO.
452
    rationibus,utad sumplus belli asperrimi saevissimi-que nihil defuturum umquam esse posse videa-tur, innocente^ hunc principem Carolum Caesa-rem nullis non artibus oppugnari, nam et inte-grilatem serenissimi Angliae regis et reverendissimi cardinalis Eboracensis largitionibus ilalicis per-tractari Gallis abiectam iam spem restituì virium recuperandorum regnum Neapolis,Hasle sectionique subiiei, iam non de bello cogitari, sed ante vic-toriam nihil non in partes datum esse, et lam insignis huius tragediae antesignanum inventum esse qui se profiteatur Clementem VII, quando umquam magis periclitatam esse rem christianarn,partim domesticis opinionibus, partirci exlerno hoste potentissimo sae-vissimoque, et tamen velut haec pastorem gregis christiani non concernerit, nil aliud quam de alendis intestinis inter prineipes discordiis cogitare. Cum haec es perpensurus, vitio sane non reorte Carolo Caesari daturum quod iustitia fretus unus ille suum omnibus sua positum esse, quam illis virium in tot armatis triremibus equitibusque si-mul illud facile intelliges, dementino huic foederi universali minime esse licere, neque sanclissimum fortasse aequo iure dici, nisi ab auctore posse ar-bitraberis. Vale.
308 Capitola foederis inter Rotnanum Pontificem Clementem VII, Begem Francorum, illu-strissimum Dominimi Venetiarim, ducem Franciscum Sforciam Mediolani, ac excel-sam rcmpublicam Florentinam.
       (Il seguente documento fu collazionato con V originale esistente sotto il Num. 817 « Patti sciolti » nell’Archivio di Stato in Venezia, ed occupa nel manoscritto del Sanudo le carte da 308 a 315).
       Cum multos iam annos diuturnis et continuis bellis vexata Itespublica chrisliana tam fracta ac debilitata conspiciatur, ut nisi Omnipotentis Dei aspirante clementia et remedium aliquod salutare brevi adhibeatur, quo et tot saevissimis bellis imponatur finis, et respublica ipsa pacata tandem aliquantisper respirare valeat, non longe abesse a summo peri-culo sit iam omnibus perspectissimum, cum prae-sertim non ex uno confeclo bello quasi absumpta incendii materia malis finem imponi, sed potius bellum ex bello ymo ex uno plura suboriri flam-mamque magis ac magis invalescere videamus. Quod perpendens atque animo revolvens Sanctis-
simus Domious Noster Clemens Septimus pontifex maximus ac pastor vigilantissimus, nihil praetermit-tere ae omnia experiri decrevit quo reipublicae eh ri -stianae saluti et securitati consuleret, veramque et stabilem pacem inter prineipes christianos consti-tueret, nihilque ab eo praetermissum est ut eam rem tam salutiferam tam necessariam ad optatum perdueeret finem. Cum autem multa frustra ten-tasset, tandem certior faotus Serenissimum ac po-tentissimum principem Franciscum Francorum regem Christianissimum a captivitàte, qua ab Imperatore delinebalur,liberatum fuisse, magnifìcum virum Capinum de Capo equitem auratum eius nunciutn ad eum destinavit, non modo ut ob pristinam li-bertatem recuperatane sibi congratularetur, verum etiam ut de pace universali inter christianos principes componenda agerelur; quod ut brevius asse-queretur, generale ac speciale mandalum praefalo suo nuncio dedit, cuius quiderri tenor in finem praesentis capitulationis inseretur ut huius medio super dieta pace universali vel particulari pactio-nes, capitula, tractatus et conclusiones necessarie fierent. Quod animadvertentes illustrissimus Ve-netiarum Dux Andreas Grilli inclitumque Veneto-rum Dominium, nec non illustrissimus princeps Franciscus Sforcia Mediolani dux pacis istius per-cupidi attendentesque quot commoda ex illa orien-tur, praedicti etiam Summi Pontificis esemplo ducti, rnagnificum virum Andream Rubeum Illustrissimi ipsius Ducis inclitique Venetiarum Dominii secre-tarium eorum nuncium cum potestate sufficienti, cuius etiam tenor in fine praesentis capitulationis inserelur, ad eumdem Christianissimum destinarunt ad eos fines eademque de causa qua sumtnus Pontifex. Quibus tandem per Christianissimum Regem auditis, qui christianitatis pacem universalem tanti semper fecit, ut eam modis omnibus quibus po-tuit assidue perquisierit nullis parcens laboribus aut impensis. Quo factum est ut laeto, facili ac prompto animo rem hanc per dictos nuncios sibi tam facile persuasam habuerit, ut continuo procu-ratores generales ac speciales constituerit in mandato inferius inserto nommatos, quorum quidem potestas in fine praesentis capitulationis pariter inseretur super iamdicta capitulatione facienda. Omnibus demum rebus rite et recte consiileratis, prae-fati nuntii et procurators pro et nomine Sanctis-simi Domini nostri Papae, Christianissimi francorurri Regis, illustrissimi Ducis inclitique Venetorum Dominii, nec non illustrissimi Mediolani ducis pacis traclatum inierunt et concluserunt etiam pro