751
MCCCCC, SETTEMBRE.
752
     est expectanda. Successimi raiseraiidum ejusmodi expugnationis, ab inserto summario inspicere pole-rit beatitudo vestra. Quid vero successurum timeri debeat, cogitent ii et judicent, quibus inest aliqua prudentia et rerum humanarum usus. lles hsec eo deducta est, ut nedum difficillimum, sed pene impossibile videatur, tam proximum incendium extin-302* guere aut evitare. Non distulit rabidus hostis dissimulare aliquamdiu desiderium suum invadendo Ita-lise, ut gradatim postmodum ad occupandas alias provincias et christiana regna descendat. In ipsa fere expugnatione Motboni, ut ex summario intueri licet, accingitur ad mittendam classem et copias suas Brundusium ; quo cum trajecerit, ut minimo opere et minori spatio temporis potest efficere, quid re-gnurn neapolitanum, quid ipsa Roma, quid reliqua Italia factura vel potius passura sit, quid denique universa cbristiana religio visura, liquido constat. Non jam amplius in finibus Thraeiae, Greciie aut Epyri, sed in visceribus Italia; et circa Beati Petri aras, proli dolor! gerendum est bellum et cum sse-vissimis hostibus dimicandum. Est hoc adeo perspi-cuum omnibus ac manifestimi, ut probatione non egeat, et utinam non comprobetur experimento! Unum certe negari non potest : esse Italiani, quod dolenter dicimus, in ipso actu ruiiiae su» certissime constitutam. Avertit oculos suos Dominus Deus no-ster, et cum inimicis suis ulciscitur peccata nostra. Ne memineris, Domine, iniquitatum populi tui, ne quando dicant gentes : ubi est Deus eorum ? Non no-bis, Domine, non nobis, sed nomini tuo da gloriami Visum est pertinere oflicio nostro, bisce nostris litte-ris sanctitatem vestram, quoe est universalis christia-norum omnium protector et parens, de imminenti eorum discrimine reddere cerliorem, ut semetipsam et reliquos christianos reges, principes et potentatus excitet, moveat et impellat, ad eas immediatas pro-visiones et remedia, qua; conveniant et sint propor-tionata ac eequivalentia ad tutelam et propugnatio-nem nominis christiani.
Similes, mutatis mutandis, ad
        Reverendissimorum dominorum cardinalium collegi um.
Serenissimum dominum regem romanorum.
Serenissimum dominum regem francorum.
        Serenissimos dominos reges Hispaniae.
        Serenissimum dominum regem Hungariic.
       Serenissimum dominum regem Poloni®.
        Serenissimum dominum regem Anglia; et Scoria; 2.
    Serenissimum dominum regem Portogalli. Serenissimum dominum regem Neapolis. Illustrissimum dominum Archiducem Burgundiae. Dominos electores imperij.
    Die 5 septembris in rogatis: 183, 3, 0.
Copia di do brievi, uno dii jubileo, l'altro di la risposta fata per el pontifice al capelanio di V arma’ yspana.
Alexander papa VI.
     Universis christifidelibus proesentes litterasinspe-turis salutem et apostolicam benedictionem.
     Cum carissimi in Christo (ilii nostri, Ferdinandus rex et Helisabeth regina Yspaniarum, catholici, pro sua pia et singulari in rempublicam christianam de-votione, nostris quoque exhortationibus et requisì-tionibus, more catholicorum regum et principini), et qui semper ad intìdelium aliorum barbarorum na-tionum depressionem et expugnationem pro viribus intendere conantur, classem munitissimam in subsi-dium dilectorum filiorum nobilium virorum Augu-stini Barbadico ducis et Dominii Venetiarum adver sus perfidos turcas, Christi nominis acerrirnos ho-stcs, maximam classem, nec minorem terrestrem exercitum, contra diversa loca maritima ducis et Dominii pra;dictorum habentes et obsessa tenentes, sine ulla prorsus dilatione destinaverint, ililecto fi-
lio	nobili viro Gundisalvo Fernandi de Corduba, dictee classis yspanee capitaneo generali designato, nos ut christifideles adversus ipsos pertìdos turcas in dieta classe yspana militantes, pro quorum salute salvator noster Jesus Christus in ara crucis immolari non abnuit, eo promptius ad opus defensionis huju-modi contra ipsos turcas, qui salvatoris nostri no-men blasphemant, tempia et altaria sua diruunt, sacra polluunt et legem suam iìdemque orlhodoxam perdere conantur, se personasque suas ad hanc san-ctam et communem atque pcrnecessariam expedi-tionem celeriter accingant, ac, posthabitis omnibus periculis, promptos et ferventes exhibeant, quo exinde eorum non solum temporali periculo, in quo universi christiani sunt constituti, occurrere, injurias Christi nostri ac christianis ipsis illatas, ut, juxta di-vinée et humanse legis mandata, tenentur, ulcisci, sed amplissima commoda pro suaruin salute aniniarum cognoverint adipisci, et eis, pro tam salubri bono, paradisi portas ad aeternam gloriam cum sanclis apostolis et gloriosis martyribus reserari confisi, omnipotentis Dei misericordia ac beatorum Petri et