370 HISTORIAE VENETAE
1532 damna non pervenire '■> fed fi efferrì altìus boftem patìmìnl ; quando vobìs aut tempus, aut opportuni as , aut voluntas ilium contundendo, atque obterendì aderti ?
        His, atque aliis varie agitare, & commovere Patrum mentes Matthaus Gibertus nitebatur , ut vel ad focietatem jun-gendam impelleret, vel faltem ut ad fententiam planius ape-riendam , aut fi qua poífet auxilia tribuenda, Rempublicam adigeret . Verum in graviffima re varie Senatorum mentes afficiebantur : Suleimani communis chriftiani nominis ho-ftis vires , ac potentiam , ni obfifteretur , in immenfum augeri , cundifque brevi formidolofam fore providebant : nunquam dominandi libidini aut modum , aut frena inje-durum j vidoriis non ad otium , & quietem , fed ad nova bella veluti gradus fternere : religionis amor , publica libertatis , ac dignitatis decus ftimulabant ánimos . At contra potentilTima gentis vires ingenti equitum , ac pedi-tum numero inftrudi exercitus , valida claíles objiciebantur . Refpublica quadraginta fere annis bellorum fludibus , ac procellis jadata fe fe offerebat j quantos fumptus fubiiffet ; quantum fubditorum , ac civium amififfet 5 bella cum Tur-cis fufcepta memorabantur , quibus Veneti foli ferociffima gentis impetum fuftinere coadi fuerant . His elati , arden-tefque comprimi , ac tepefcere ipiritus videbantur , & vigor languefcere , ut plerique prorfus rejiciendam focietatem , ac foedus cenierent : inter quos Gafpar Contarenus, -fummi nominis vir , qui magnam rerum omnium fcientiam cum fingulari pietate , & probato rerum ufu conjunxerat , atque ea tempeftate fupremi ordinis Sapientis locum firfti-nebat. Aliis, ut Luca Trono ejufdem ordinis , Joanni Del-phino continentis Sapientibus , Senatus decreto ad pacifcen-das cum hofte inducías Clementem adhortari placebat , ut, fedatis tumultibus, quibus refpublica chriftiana, ac prafertim Germania ea tempeftate fervebat, unanimi conatu , & com-.munibus viribus in opportuniora tempora confilia de bello Turcis indicendo rejicerentur. Sed in hac difficili, ac perple-xa confilii expediendi ratione ñeque omnino ampledi , ñeque prorfus negligere foederis oblatam facultatem e República Collegii Patribus ■ eife videbatur : ne altero decreto fta-
• ,	tim