XXVI	AKD. MAUR.
cunt, provocatio fpeftat, quod civile vetus vocatur . Referuntur ad alterura qnae in cunita Reipublicae ditione terra marique judicantur , fi eamdem vim aureorum quingcntorum fuperaverint. Hoc civile novum appellant. Ter-tium vero de iis eognofcit praecipue , qnae crimina attingunt, ideoque capi-tale, vulgo criminale dicitur . Hornm omnium conciliorum infignis eft autori-tas , atque in judiciis exercendis integritas, & fapientia fingularis . Reipu-biicae vero dignitatem, & majeftatem excelfo throno , in quo confident fui ciuufque concilii praefides , quos Capita vocant , fententiarumque autoritate repraefentant. Contra eas namque , ii ratae , atque ex legum praefcripto Ia-tae fuerint , ne hifcere quidem cuiquam fas eft ; & quidquam fanftius , atque augnftios in tota Reipublicae adminiftratione vix exiftimatur . Hifce in eonciliis , qui extra ordinem fuffefti non fuerint in aliorum locum , biennium agere fummum pofTunt, cum poft ofto menfes XLviri , qui civilts novi vo-cantur, in civile vetus continuo tranfeant ; tandemque poft menfes totidem XLviri capitales evadant. Hifce vero & Senatus ingrediendi, ac in eo fe-rendi fuffragii, quod praeclarum inprimis, & eximium habetur, jus datur . Neque tamen haec ipfa concilia cuiquam quo minus alios ad magiftratus pro-vehatur , impedimento effe poffunt, antequam in capitale concilium coo-ptetur.
  Andreas ergo primum ( a J in civile vetus adfcitus , cum jufti, & aequi ten ax periculo fafto oftendiffet, fe doftrina quidem, & facundia in pauciffimis effe; virtute vero, & integritate fupra ceteros eminere , ofto dumtaxat menfibus elapfis , (b) Illvir Auditor nevus fententiarum renuntiatus eft ; honeftiili-rfaum fane munus , & quod ego inter Reipublicae maxima haud iniuria po-fuerim . Etenim quicumque in Reipublicae provincia qualibet judicantur , ad IIIviros Auditores novos provocare poffunt , ficuti ab urbanis magiftrati-bus ad v:teres Auditores totidem : quibus omnibus aut provocantem a fe reji-cere, aut adeundi fuos XLviros copiam facere eft integrum . Cuicumque etiam eft opus Auditorum auxilium , literas ab iis flagitat , facileque impe-trat, per quas magiftratibus univeriis in provinciis mandant , quidquid ju-ftum, & legibus atque juri confentaneum yidetur. Quod ficuti immenfi , ac prope infiniti eft operis •, ita juftum cum primis, & falutarem , fed pruden-tem , atque etiam peritum judicem requirit j idque eo magis , quod unius tantum fententia aut provocationem , aut literas ratas habet , quamvis alii collegae omniiio diffentiant. Hoc fane in munere Maurocenuf praeclare often-dit, neminem aut iuftius, quam^ravem virum, aut prudentius , quam do-dum imperare poffe . Etenim grato, ac pleno dignitatis afpedu fumma ae-quitate jus dicere , tueri ab injuria infirmos ; facile cuicumque, datis litei is , opem ferre; facilius , ubi magiftratui , ut folet, verba data congnofceret , auferre fuffragium : uno verbo magiftratum ilium ita gerere , ut propter hoc ipfum valde celebre , & memorabile nomen ejufdem in foro adhuc vi-geat. _
  Obtinuitetiamdignitates ex earumnumero, quae annuosReipublicae fruftus curare confueverunt; quaeque ad publicdsr inpenfas faciendas attributae funt, ut nullum prorfus extiterit muneris in ciyitate genus , quod non obiviffe ,
                                                                       aut
   (a)	it civile titus adfcitus) I .«mo in civile novum adfcitnm fuifle invenio in citatis comitio-rum commeutariis.
   (b)	IIIt/r Auditor ntvus renunciatus eft ) Nimirum anno 1584. poftridie nonas jul.
                                                                            (a) Pro-