morale da iz skupstine povuku pred zlovoljom vise ili manje citave skupstine, a pred jednodusnim odlucnim otporom svih hrvatskih narodnih poslanika ma kojoj stranci pripadali. Gledano iz perspektive jeseni 1934 ocito je, kako su eventualne nade boljih odnosa sa Kralje-vinom Italijom, koje je vlada eventualno u doba glasanja nettunskih konvencija eskontirala, potpuno izdale, ali da ce to izvanredno mnogo doprineti zaostravanju razmimoilazenja izmedu vlade i skupstinske vecine, na jednoj strani, a seljacko-demokratske koalicije, na drugoj, bilo je jasno i onda.
  Seljacko-demokratska koalicija zasedavala je u Zagrebu. Sastajala se doduse samo na kraca zasedanja i nije legisferirala, alije virtuelno u narodu, uzbudenom do krajnosti, uzivala u istini veliki auktoritet, tako da su mnogi precanski narodni poslanici i drugi po-jedinci istupali, ili bili na skoku da, istupe, iz ondasnjih vladi-nih stranaka, a da su ostale opozicione stranke, uz izuzetak jedine, inace malobrojne socialno-demokratske stranke, listom pristupile seljacko-demokratskoj koaliciji.
  Votstvo seljacko demokratske koalicije nije bilo u pocetku ekstremi-sticki raspolozeno, i to votstvo Hrvatske seljacke stranke, jer je u istini odbacivalo ekstremisticke parole, kojima se inace jedan deo redova priklanjao, a votstvo samostalne demokratske stranke, jer je bilo svesno da njegove mase, za osamdeset od sto srpske, nisu nikako bile ni pri-pravljene, ni sklone za neku politiku separatizma ili hrvatskoga parti-kularizma. Jos u zinamenitoj sednici S. D. koalicije od 1 augusta 1928. prihvaceni su zakljucci, koji su, makar jaki u frazeologiji, ocito na-memo izbegavali da prejudiciraju nekom prilicno umerenom kompro-misnom resenju. Taj zakljucak u celini glasi: »1. Da krnja Narodna skupstina, sazvana u zasedanje za dan 1. kolovoza 1928. u Beogradu nije ovlastena donositi nikakve zakljucke za cijelu drzavu. Sve za-kljucke, koji bi se stvorili, a narocito finansijalne obaveze, koje bi se nametnule narodu, proglasavamo za nistetne i neobavezne za narod u precanskim krajevima, koji predstavljamo a za hrvatski narod napose. II. Konstatujuci, da su kraljevine Hrvatska i Crna Gora i sve narodne individualnosti predstavljene u Narodnom Vijecu pristupile u drzavnu zajednicu Srba, Hrvata i Slovenaca sa kraljevinom Srbijom, ne o d -ricuci se svojih histori j sko-drza vnih odnosno narodno-politickih individualiteta u korist ma koje druge od ujedinjenih zemalja, nego samo u korist drzavne zajednice i da su akt od 1. prosinca 1918. i ustav od 28. lipnja 1921. upotrebljeni za utvrdemje hegemonije bivse kraljevine Srbije nad svim ostalim zem-ljama i narodnim dijelovima — iizjavljujemo da je u s v i j e s t i n a -rodnoj dosadasnje drzavno uredenje u cjelini poni s t e n o poznatim dogadajima i da cemo povesti najodlucniju borbu za novo drzavno uredenje, koje ce osigurati punu ravnoprav-nost svih pomenutih individualiteta. III. Seljacko-de-mokratska koalicija poziva sve politicke stranke i grupe u precanskim krajevima da se pridruze ovoj njezinoj akciji u borbi za jiednakost i ravnopravnost, a od seljackog n aroda u Srbiji ocekuje,
91