Documenti inediti e comunicazioni di archivio. N. 13, a. 1617. 681
et gratia apud iCaesareim certi, ad quem liac de causa sane quam effiea-citer scribimus, significare Tibi non modo Nostris bisce litteris, sed per venerabilem quoque fratrem Vitalianum arcliiepiscopum Adrilanopolita-num sollicitudinem Nos tram voluimus atique etiain enixe a Te petere, ut omnibus rationibus ac modis, qui praestanti prudentiae Tuae oppor-tuniores videbuntur, velis Nos a cura tam gravi, qua diu noctuque pre-mimur, siibltevaire et una coimmuni christianae reipublicae bono et catlio-licae religionis conservationi prospicere. Diligimus Te quidem ex animo, ped Noster ¡paternità in Te amor plUrimusm augebitur ex solatio, quod Xobis pollicemur ex opera Tua, sicut Latius Tibi Noster Apostolieus Nuncius exponet, quem non secus ac Nos loquentes anidies, et Nos cum omni caritatis att'ectu Nostrani Tibi apostolicam benedictionem im-partimur.
    Datura ut supra [Roniae apud Sanctam .Mari am Maiomem sub annido piscatori!» XVII calendas Ianuarii MDCXYI, pontificati!» Nostri anno duodecimo] ».
    Arm. 45, t. 11, n. 184, Archivio segreto pontificio.
13.	Papa Paolo V a Filippo III di Spagna.1
                                            Roma, 22 marzo 1617.
    Dolore e lamento su « talia praesumpta » contro 1’« Inquisitione in regni» Tuis, ubi fidei catholicae tutissimum doniicilium esse praedicatur. In regno Sardiniae Inquisitor quoniam absolvere duas personas a ise excommunicatas nolebat, citatus ad regium tribunal de regiae audientiae consilio, exiilio damnatus, ad tubamim et timbanorum sonitum in Cala-ritana civitate et aliis locis publicis banno subiicitur. Cum non parerei, Gubernator civitatis tonnata manu non isolimi militum, sed populi in domimi s. Officii effractis ostiis irnianpit et abire iussis ecclesiasticis ad Inquisitorem accedit, eumque aut excominunicatione absolvere aut ad Flandrorum navem illi merito «uspectam abire iubet, recusantem tanta cum violentila trahit, ut pene exanimem irelinqueret. A prandio reversus Inquisitorem in lectulo febri laborantem consurgere et ad navem cogere frustra conatus cum militum custodia refliquit, et cum nocte per fene-stram fune demissus ad ecclesia ni Praedicatorum confugisset, mane dum ad altare sa/crils vestibus missam acturus lacoedit, per vim ecclesiam ingressus aggreditur » ; onde quando l'inquisitore prese per difesa il santo Sacramento « custodia militum circumseptum multas horas ieiu-num stare compulit ». Preti e frati feriti « ut inquisitor mortis metu cum fideiuss. mult. 1000 scutorum infra triduum navem conscenldlere pro-mitteret, qui denique excottnunicatione absolvit ». Lo scandalo potrebbe esser sepolto, grande il male. Noi abbiamo citato presso il tribunale i « principates delinquentes » e vogliamo proseguire l’indagine. Essi devono dare esempio di penitenza. Cercate voi che i vostri ministri non « perturbent offlciuni s. inquisitionis. Datimi » il 22 marzo 1617.
    Arm. 45, t. 15, p. 186a, Archivio segreto pontificio.
1 Cfr. sopra p. 230.