Appendice. si prende il Coti. P. 130 e si confronta la stessa prima lettera al doge in data del 14 marzo 1513 colle tre redazioni sopra ricordate, si vede subito, che il Coti. Ambroa. concorda colla forma originale ed anzi offre alcune lezioni migliori, perchè il Sax uro nel copiare incorse in numerose inavvertenze. 1 Istituendo ulteriori confronti, risulta con sicurezza che il Coil. Ambros. rappresenta il registro della Cancelleria papale. Così per es. il breve del 13 aprile 1513 a P. Bembo riprodotto in Saxtjto XVI, 170-171 concorda col Cod. Ambros. salvo alcune piccole differenze (Santjto alcune volte ha letto male od omesso alcune parole, per es. a « tabellari uni m nel ('od. Ambros. segue « quam magnis itineribus perferri vo-luimus tibique mandamus »), mentre la stampa (II 1) sotto il rispetto formale suona in modo affatto diverso ed ha anche una data falsa ( V Id. Aprii. = 9 aprile). Per far bene conoscere il Cod. Ambros. siano permessi altri due confronti istruttivi: Bre?e al marcliesc F. Gonzaga di Mantova del .30 agosto 1514. Cod. Ambros. P. 130 Marchioni Man-tune. Quoniam eo cantore, qui graviori voce in capella nostra apte uta-tur, egomus, nobi-litatem tuam hor-tamur in domino, velis ad nos Mi-chaelem Lucen-sem cantorem tuum mittere, erit id nobis apmodum gratum teque ita facturum prò tua in nos reverenda proque nostra in te paterna earitate piane confidimus. Dat. Romae 3Ì) augusti 1514 anno secundo. Redazione ori-ginalenelTAr-chivio Gonzaga in Mantova. Dilecte fili sai. et apost. benedict. Quoniam cantore qui graviori voce in cappella nostra apte utatur egemus, nobilitatela tuam hortar mur in Domino velis ad nos Michae-lem Lucensem cantorem tuum mittere tamdiu apud nos futurum quoad alium ido-neum ad eam rem perquiramus: erit id nobis admodum gratum teque ita facturum pro tun in nos reverenda proque nostra in te paterna chari-; tate piane confi-' dimus. Datum Romae apud S. Qetrum sub muralo piscat. die 30 aug. 1514 pont. n. anno secundo. P. Bembus Prima reda-1 Second a redazione del Cod. zione del Cod. Vatic. Vatic. Cura ad sacra eonficienda pre-cesque divinas ce-lebrandas cantore mihi opus sit qui graviori voce conciliât abste velini si tibi incommo-dura non est ut ad me Michaelem Lucensem cantorem tuum mittas ut eo nostris in sacris atque tempio quod est omnium ce-leberrimum atque sanctissimum communemque to-tius orbis terra-rum pietatem atque laetitiam con-tinet liti possim. Dat. tertio cal. aug. an. sec. Romae. Quoniam ad sdora facienda pre-cesque divinas ce-lebrandas cantore mihi opus sit qui graviori voce con-cinat velim si tibi incommodum non est ut ad me Michaelem Lucen-sem cantorem tuum mittas ut eo nostris in sacris atque tempio quod est omnium cele-berrimum atque sanctissimum co-munemque totius orbis terrarum pietatem et laetitiam contine! uti possim. Dat. tertio cal. aug. an. sec. Romae. 'A ci a J ginale nell' Archivio di Stato in Modena. Un confronto di X 5 con Sanuto XIX, 249-252 non presenta che leggere varianti. 1 Ofr. sopra p. 684 n.