X.LVIII » do il Codice Carolino nelle due lettere d’ Adriano al Re Carlo 14. »e 51. venti anni dopo la donazione. Si noti nella prima di effe : » E um ( Exarchatum ) fub noßra potefiate difponere, atque ordinare vo-» lumus .... Nofier P rczdeceffor tunclas acliones ejusdem Exarchatus ad » peragendum diflribuebat, & omnes ASores ab hac Romana Urbe Pra-» cepta earumdem Aclionum accipiebant. Nam & Judices ad faciendas » Jußitias omnibus vim patientibus in eadem Ravennatium urbe refi-» dendum ab hac Romana Urbe direxit Philippum videlicet ilio tempore » presbyterum, ßmulque & Eußachium quondam Ducem &c. E nell’ al-» tra fui medefimo foggetto, cioè full’invafione fatta da Leone Ar~ » civefcovo di Ravenna di molte Città dell’ Efarcato , fpiega anche » meglio la Sovranità Pontificia : Comitem coßituimus in quamdam » brevijjìmam Civitatem Gabellenfem Prceceptum ejusdem Civitatis illi » tribuentes ; fed minime illum per mißt ipfum aclum agere, fed dirigens » exercitum, vinclum eum Ravennam deduxit, & fub cuflodia habuit. »Nam & de aliis Civitatibus JEmiìict, idefl Faventi a, Ducatu Ferra-» rice , Comiaclo, Forohvii, Foropopuh, Ccefnia, & Bobio, feu Tri-» bunatu decimo, nullum hominem ad nos pro fufcipiendis Prceceptis A-aclionum advenire permißt ; nam illi omnes parati erant ad nos conjun-» gere. De reliquis vero Civitatibus utrarumque Pentapoleos ab Arimi-» no ufque Eugubium omnes more [olito ad noßri advenerunt prcefentiam, » & Prcecepta Aclionum de ipfts Civitatibus a nobis fufceperunt, & in » noßro fervido, atque obedientia fideliter^ cuncli permanent, niß folum-» modo ipfe Archiepifcopus in fua ferocitàtis fuperbia exifiit» » Vi vuole affai poco a riandare i Precetti del Cap. vi. del Diur-» no, per conofcer la diverfità del Pontefice col folo dominio utile, » dal Pontefice Sovrano divifato qui fopra. Meglio anche lo dà a » conofcere la lettera celebre di Giovanni Vili. 134. anni dopo la »donazione, in Comacchio medefimo, di cui ora trattiamo. Dice » il Pontefice al Vicario del Regno d’Italia Berengario : Stephano » Ven. Epijcopo, quem nos in Comiaclo prceordmavimus, quatenusve-» ßro auxilio adjutus Eccleßce fuce jura , & poffeßlones, atque ipfius » curam Ducatus retineret fecurus.....Petimus, ut pro amore Dei, & » noßro omnes veßros homines prohibeatis aliquam ibi noßris contrarie- * tatem facere, ut abfque illorum impedimento nobis illos liceatT fecun-»dum noßram poffibilitatem caßigare, velini rebelles, & inobedientes » nofirce Apoßolicce jujfioni, ne cenfum, quem his annis tranfaclis duo-» bus exinde perdidimus, & ißius anni perdamus. Quefta autorevole » teilimonianza fi è da noi recata, perchè fpettante all’anno 879. » a fine di fomminiftrare documenti innegabili prima dell’ infaufto » perio-