Documenti inediti e comunicazioni di archivi. X. 1-a, a. 1707. 805
-los. qui inoilo sunt a nobis enumerati? Quid oblici tandem aut exco-^itari potest ad lidem eormn testimoniis abrogandam? An schierati di-cuntur esse? aut ignari? aut corrupti?
    Scelératos nemo dicet tot praesules, tot sacerdote», tot religioso« viro». Xemo, inquain, suspicabitur, cos «le |>erdenda religione, de veniate adulteratala, de adstruenda faisitate coniurasse. Quid illis tanti esse potuit. ut sibi sempiternimi con sci see rent exit inni, tanto scelere Miarepto? Idcireone tot illustres legis divinae ministri, episcopi, vicari! Apostolici, coenobitae Europa relieta nuntium fortunis et couimodis r<*-misissc credenti sunt et prora ri un) inter Situi», quibus exteri omnes lontemptui ac odio sunt, spiritum aegre ducere, ut se ac religionem l>erdituui eant?
    Multo minus suspicari licet, eosdem testes iguorantia laborasse, ne-i-ivisse quid dice rent, quid testarentur, quid iurarent, homines in im-jhtìo Milleusi din versatos, sermone bene perito», in voluta lidi* eruditi.rum libris contritos, plerosque indigena», de christiana lege, mori lui sque genti» probe instructos.
    Hestat iliud tertium, ut corrupti fuissc dica 11 tur. A quibus corrupti? Ab houiinibus Societal is? qua spe, quo metu in fraudem induci ac scelus ab ii» |K»tnerunt? Quodsi de mandarini» quibusdam suspicio esset, Fran-■ iseanl el Dominicani ab iis etiam corrupti fuere? an ipse imperator
11	gratiaiu paucorum Kuropaeorum convellere opinionem publicam, contra literatorum et proce rum suorum sen tent ra 111 et libro» ire, incurrerc .ravvili seditionis ac tumultua luetum volili»»«* censendu» est? Quaenam a hoc toto negolio authoritas a]iud illuni nostra esse potuit? Ita enim ounulli dictitant, 110s i«l ab eo et prooeribus conaequi posse, ut ritus
■	li et consuetudines a christianis penitus omittantur. Xae qui sic lo-uuntur errant longissime ncque »ati» aniiuadvertunt, quam sit natio in rUcis nioribus ritibusque conservandis religiosa et constati«, quo» ita aiordicu» tenet, ut fortuna», «lignitatcs, omnia denique sibi potius eripi l'atiatur; quo» si ve! minimum attentare conentur Europaei, taii(|itam "-le» rcipublica«' impii conscelerati exterminabuntur? Testi» <*st Iaponia, «riarn delicata sint fastidia, suspicione» priticipum, ubi de l«‘gibus ac ■noribua impcrii agitar. Floreret adhuc inter Iapones christiana lex, si •tutta» cum illis et prudentius initio res gesta fui»»et. Exuleerati sunt
•	'>ruin animi a malevolorum dolo aut parimi consulta bonomia pietà te: pulsi sacerdote», exca mitica ti l«-gis christianae praecone», eversa tempia et meuis uberrimae sp«*i radicitns exrisa. Si quid tiamcn ex illis cere-uioniia aut sensim deradi, aut imlucta religione «letrahi quoquo modo l*>te*t. id et factum fuit a nobis hactenus diligenter et in poslerum fict.
    Quitl plura? Si corrupti dicuntur a nobis, quos producimus teste», 't'ii proferuntur ab atlversariis, an non ab iis pariter cormmpl potuerunt? faciliti* illis fuit, decem aut viginti, <|iiam nobis, «leeem aut vigiliti millia
r,|mini|iere.
    Quotisi ncque «•orrupti sunt. m-que ignari, ne«|iie improbi: si plure«, *1 docti, si probi, cur paucioribus, neque numero, dignitate doctrinave l’racKtnntioribus credetur? Cur pars proliabilior, quae vincere in omnibus causi» solet, in hac vincetur aut cedet?
    Tot tfwtibus hactenus allatis a«l>limus ilio» ipsos Pin. ac «loctissimos '•»rdinales, buie Sinensi causae examinandae a S. V. praepositoe, qui