brima, koji su Hrvati dali u borbama za tude interese. No uslijed toga, sto su se nalazili na granic-nom podrucju izmedu krscanstva i islama, Hrvati su usvojili djelomicno i islamsku kulturu, tako da je islam isto tako kao i katolicanstvo postao sastavni elemenat danasnje hrvatske nacionalne kulture. Uslijed te okolnosti, kao i uslijed pomijesanosti s grkokatolicima i grko-istocnjacima, slabio je utjecaj ekskluzivnog i netolerantnog katolicizma medu Hr-vatima, a to je bio jedan od osnovnih preduvjeta za ideju sjedinjenja istocne i zapadne erkve, za ideju ekspanzije katolicizma prema istoku.
   Medutim s druge strane pravoslavlje se je kod Srba oduvijek identificiralo sa srpstvom, a srpstvo se pocelo smatrati gotovo sinonimom politiéke do-minacije. Time je ideja sjedinjenja crkvi pretrpjela snazan udarac, a s njome i onakove struje u hr-vatskom katolicizmu, koje su tezile za zblizenjem Hrvata i Srba radi ideje sjedinjenja crkvi. Uslijed tih okolnosti pojacao se je medu Hrvatima eksklu-zivni katolicizam, koji naglasava, da su hrvatstvo i katolicanstvo isto tako identicni kao sto je srpstvo i pravoslavlje. Na ovoj ideoloskoj podlozi ekskluzivnog katolicizma kod Hrvata, prave kombinacije one struje u svjetskoj politici, koje rade na ostva-renju bloka katolickih drzava izmedu Baltika i Ja-drana. Taj bi blok drzava imao visestruku zadacu u obrani i ekspanziji katolicizma: on bi sprjecavao utjecaje nacisticke Njemacke i Sovjetskog Saveza, razbio bi definitivno onaj sistem ugovora i saveza, koji je Francuska poslije rata izgradila u Srednjoj Evropi i Balkanu i sluzio bi kao fronta katolickoga prodiranja prema istoku.
23