L’EPISTOLARIO DI PAOLO DE BERNARDO	l8l
tatemque censui postposuisse fratrem extraneo. Tecum hactenus michi nil cure fuit omnino, ut expolitis vel aliter conpositis verbis blandirer. Et in hoc falli potui, quia dum veritatem et ius dum-taxat intenderem apud te, cetera supersticiosa putavi. Hinc miror ut admodum virtus tua eo usque dormitet, quo exprobare, ultionis vilissimum genus, animum tibi contaminet. Grande fateor fuit ob-sequiuni, sed si sensum evolveris profecto quam licuerit, longe minus ita fari te decuit. Si leto eripuisses, si redemisses captivum ; ego pro exicio tuo, pro captivitate fuissem solicitus, arguere mo-deratius debuisses. Sic cogit iracondie calcar, ut dicere sic tibi li-buerit. Sed et ego facilius perpeti possum, dum presertim hoc me-tior, quam diro, ut audio, stimulo emula tua fortuna impresentiarum te premat, sic et remissius tibi respondeo, sortis misertus tam per-tinacis et impie. Denique sive tepidus, sive amicus fueris nullus omnino, hoc de me scito, quia de te quod semel volui, statui velie perpetuo. Vale.
    Bernardus de Casalortio semper tuus ut decuit.
    Dat. Tarvisii die primo septembris [1367].
9.
    Epistola domini Pauli de Bernardo responsiva ad precedentem ").
[Vat. c. 107 v ; Vi. c. 342^; M. c. 186; L. c. 102].
    Neutrum, amice, ex his que digeris fuit michi cordi, testis est Deus, nec quemquam pro me eici volui sede sua, neque externum preferri germano, siquidem nunquam fuit michi ea mens, qualis-cunque fuerit extremitas mea, ut cum aliena iactura, sublimen op-taverim fieri statum meum ; neque adeo insensatus sum, ut hone-stum iudicem iura pietatis cedere amori privato. Sed cum ad re-motiores partes iter arriperes, ego ut explorarem a te quod senseram ab amico, qui certe eam fidem tenuit, ut omnia secreta comunia es-sent nobis, nec credidit divulgatum de te quod cognitum esset
      25 ut] et cod.
     ») Cfr„ a pagg. 76, 96, 145, 151, 159. 160.
     1	Eidem, Vi. M. L.