i6o5 Hijpano-rumprcct-rumdivtrfé fentern ne dt dìjfcnfio-nibttt Vent, toruw tum Ptntißci. 328 HISTORIAE VENETAE rpaniam allatis, non una omnium fententia fucrat. Plerifquc contentiones in Pontificem ac Venetos minime difplicebant, quod Italorum Principum diifenfionibus aditus ad regiam augendam potentiam amplior fieret : Pontificum ac Reipu-blicse conjundione nullum majus ad Italie dignitatem liber-tatemque firmamcntutn : ea fi diifolvatur , labare cunda : non modo ad principatum augendum , fed ad reliquos co-crcendos Principes fortunam fenfim opportunitatem datu-ram . At qui regni gubernaculis preerant , Philippo mini-me conduccre , ut Italica quies turbaretur, exiftimabant, quip-pc qui magnam optimamque partem Italie poffideret, que, bello cxorto, in difcrimen vocarctur . Exhaufteque etiam continenti Belgico bello vires, Henrici Galliarum Regis for-titudo, durata affiduis preliis militia, haud parum deterre-bant. Itaque qui fagaci ingenio conjeóìabant, ali incendiuin co ufquc Hifpanos palTuros, donee in apertum bellum erum-peret ; ac tum demum , ne latius evagaretur, curaturos, ar-bitrabantur. In Gallia vero nunquam quiefeere folita , diiTi-nlffes animi vulgus militum ,• atque ii proceres, quorum arma pace rubiginem contrahere videbantur, bellum externum cu-pere , uberem ac fecundam provinciam deftinare , in qua fi fe-mel belli faces illuxiflent, inextinguibili prope incendio con-flagraturam . Rex autem ipfe potius pace , quam armis quaffatam fuperioribus tempeftatibus Galliam firmari , pri-itinafque vires aifumere polfe ratus , magnam ex iis diffi-diis moleftiam percipere, omnemque operam ac ftudium Se-natui ad cos motus fedandos adhibiturum polliccri, Intcrca oratores, qui gratulationis munus cum Pontifice impleverant, Venetias revertuntur ; cumque nondum de more in Senatu retuliifent , inftare Pontifex, obteftari , mi-nari, ac ne min imam quidem cundationem pati . Ea cum a legato crebris literis iignificarentur , quod graviffimis in rebus fepius Pontificum animos mulcere ac fledere ufu com-pertum erat, Scnatus confultum proponitur ; ut orator Romani mittatur, qui Rcipublice erga Sandiifimam Sederci ob-fcquium, erga iplummet Paulum obièrvantiam deelaret, ube-rius exadiulque Senatus confilia , rationes exponant ; fi forte vcl delinitus officio vcl ratione permotus mitefcerct, cum certo