MAUROCENI LIB. XIIII. m
quos veterum religionem deferturos quis credat ? Qui fi 159«? alienatum ctb iis 'Pontificem 5 Hifpanis , cum quibus con-tinentes ìnimicitias gerunt, conjunHum perfenferint , veren-dum fit, ne, exulceratis animis, defperatione duHi , religioni magno detrimento effe poffìnt . Hec in Xyfto non modo ambiguitatem alebant, fed duriorem illum nonnun-quam in legatos reddebant. Cur foederi non fubfcriberet , multa caufatus , que a Rege de fingulis conditionibus mandata habeant, infpicere primum fe velie, inquit. Legati Regis literas oftendunt, quibus maximam in foederatorum caufa fuftinenda conftantiam prefeferebat. Rationes fuafio-nefque addunt ; adjiciunt, Regem, Armoricam provinciam agnationis jure ad filiam fpedantem , prevalida in id claife in-jftruda , adoriri ftatuiffe : Catholico Rege in Gallia creato , do-tis nomine nata defponfa , tributurum : Navarreos vero Borbo-niofque regni ob religionem minime capaces, quantum vi acque armis poflet, infequuturum. Verum ut fosderi fubfcriberet , non fuafionibus, non prece, non rationibus Xyftus ad-ducebaturj atque ut cundationi caufas pretexeret, vel quod ita exiftimaret, examinandum Purpuratis proponit : an , nemine regii fanguinis exiftente, jure regis eiedio ad Romanum-Pon- x^} tificem pertineat » Sacratis viris, Principibus, nobilitati, civi- Tontìficir tatibus icribere ftatuit : Regem catholica religione imbutum pfo^wZ eligant 3 ni id efficiant, fe eledurum : haud exigua fpe fubla- terads Ca-tus, voti compotem fieri , abfque Hifpanico foedere , fepoife.
Eodem tempore Meiflus orator profperos Regis fuccelTus Se-natui nuntiat, propenfum in religionem Pontificemque illius animum fignificat : vel ex Pontitìcis dexteritate & dementia Gallie tranquillitatem pacemque oborituram , vel, fi armis agendum fit, cunda humana Divinaque permixtum iri : Sena* turn rogare , quo ftatu res Gallie fint Pontificem edoceat > fua-deat, parentis affedu Chriftianiilimum regnum compledatur r Inter haec Xyftus ab Hifpanis impetitus, ingentique curar un» P^p eftu fluduans , levi correptus morbo, qui fenfim nimio eftatis ohm', e rvore invaluit, graviffimo pontificatus onere preifus, fexto kal. feptembris exceffit $ quo tempore Rex Luretiam circumfide-bat, Parraenfifque e Belgio in Galliam fefe intulerat. Magno plerique mocrore ejus obitu aifedi, quod eo potiffimum tenv
                                                  pore