ne savija, nigdje zbog mjesta, karijere i udobnosti zivota, ne zrtvuje svoje uvjerenje. To je nesalomljivi borac za istinu do kraja, koji svrsava tragicno, alì se bori jos u casu svoga umiranja.
    U toku cijele svoje borbe Vlacic bez prestanka radi. On je jedan od najplodnijih pisaca u historiji, njegove znacajne, velike, promisljene i duboke foli* jantske sveske u zapadno evropskim bibliotekama jos su i danas izvor misaone spoznaje zapadnoevrop-skoga svijeta. Prijatelji i neprijatelji smatraju njegov rad jos uvijek »orijaskim« i »gigantskim«. Savreme-nici nasi danas iz najnaprednijih krugova katolicke crkve, protiv koje se je Vlacic cijeloga zivota borio, nalaze velicinu i velikopoteznost u Vlaèicevim rado-vima. Sa protestantske i sa katolicke strane Vlaci-cevi spisi su neprestano predmet ozbiljnih i temelji-tih proucavanja, katolicki kultumi svijet smatra da »Vlaòicevo ime znaci citav jedan program«.
    Na zapadu nema danas pisane historije 16. vi-jeka a da se u njoj ne spominje Vlacicevo ime. Nje-govo djelo je dragocijen prilog misaonoj borbi zapada, njegov karakter je medu najsvjetlijima u citavom tome vijeku. Vlacic nije bio duhovit, miran ironi-zator, kova Erazma Rotterdamskog. On je bio sav u neprestanom nizu stavova »za« ili »protiv«. On se toliko bio udubio u pisce i ucitelje crkvene prvih vi-jekova krscanstva, da bez prekida pise u njihovom duhu i tonu, da prozivljava cijelim svojim bicem ono sto radi i za sto se bori, i da je duboko potresen svakim dogadajem, sukobom ili nesporazumom, koji se javljaju na liniji njegove borbe.
    Ta tvrdoglavost, beskompromisnost i zestina, kao posljedica potresnog unutrasnjeg prozivljavanja, koja dolazi do izrazaja u njegovim spisima, je uzrok da je kod nas Vlacic tako malo poznat. Jer o njemu se ne moze pisati neutralno, suhoparno, analiticki. Kao i prije cetiri stvoljeca, Vlacica se moze voljeti ili pobijati. On stalno poziva da se bude ili sa njime
VI