24 riferisce al notaio estensore dell’ eventuale atto. Tali « statuta » possono perciò aver benissimo figurato, nello stesso tempo, almeno in due raccolte; quello che divenne 11 cap. 97 del L. II poteva essere compreso in un « libellus » che raccoglieva in generale tutte le disposizioni in merito a rapporti creditizi; quelli che poi divennero nello Statuto i cap. 2 e 6 del L. Ili in « libelli» che riunivano più specialmente le disposizioni concernenti i contratti di mutuo e di comodato. Come devono essere spiegate queste differenze, sia nel titolo dei capitoli, sia nel loro contenuto? Erano dovute all’iniziativa di coloro i quali compilando i « libelli » ritenevano utile di apportarvi delle modificazioni di carattere esplicativo ed interpretativo? Comunque sia, si vede che nel riunire in un’unica raccolta ufficiale tutti gli « statuta » sparsi in molte raccolte parziali, non si procedeva sempre con troppa attenzione. Di questa possibilità, tutt’ altro che rara ad avverarsi, fa fede anche il seguente cap. 24 del L. IV dello Statuto Vecchio di Spalato: «De diversis et contrarijs statutis. - Item statutum et ordina-tum est quod si in presenti volumine statutorum essent aliqua statuta contraria vel diversa, vel essent aliqua verba obscura vel ambigua, semper interpretatio fiat et fieri debeat in benigniorem partem et magis in alleviando quam in aggravando, vel in condemnando, omni subtilitate malitie remota. » Nello Statuto di Zara si possono constatare ancora i seguenti casi di uguaglianza o somiglianza di capitoli, ad onta che come abbiamo visto esso fosse stato compilato, in sostituzione del vecchio, « per illum prudentem et sa-pientissimum magistrum et doctorem » : L. II, cap. 104 Sepe repertum est quod ea que in scrip-tis ponuntur facilius ad memoriam redu-cuntur quam ea que in personarum pre-sentia quarumcumque. Et ideo firmiter ordinamus ut quicumque voluerit vendere vineam domum seu quamcumque aliam possessionem vel donare vel pignorare seu obligare vel cuiuscumque generis alie-nationem tacere de rebus predictis, si predicti contractus fuerint a 10 lb. den. parv. supra fiat de ipsis publicum instrumentum manu tabelionis Jadrensis. Quod si obmissum fuerit seu non factum pubi, instrumentum talis vendicio, donacio, pignorano seu obligacio vel cuiuscumque generis alienatio de maiori summa 10 lb. nullius sit valoris. Que omnia locum ha-beant non solum in civitate jadrensi sed etiam si ipsos contingat fieri in districtu. L. II, cap. 90 Statuimus cum aliquis tabelio jadrensis rogatus fuerit a partibus coram testibus prò aliquo contractu scribendo quod ipse L. Ill, cap. 24 Quia solitum est eorum que in scriptis reducuntur facilius reminisci, seu recor-dari, quam eorum que fiunt in presentia quorumcumque, ideo firmiter ordinamus ut quicumque voluerit vendere vineam domum seu quamcumque aliam possessionem, si predicta venditio fuerit a de-cem libris de. ven. parv. supra, fiat de ipsis publicum instrumentum manu tabel-lionis Jadrensis quod si obmissum fuerit, seu non factum publicum instrumentum, talis venditio de maiori summa decem librum nullius sit valoris. Que omnia locum habere volumus non solum in con-tractibus factis in civitate Jadrensi sed etiam si ipsos contingat fieri in districtu. L. II, cap. Ili Volumus quod antequam ponat con-tractum in notam faciat sibi satistacere de labore, verum si ipse notarius posuerit