■ Antiqua e-jus ßudia, mores, religio . 18 DECADIS PRIMiE tra&am. Sed fac etiam longiorem fuiife : nemo eil itarc-rum humanarum ignarus, qui non videat, fugam fub barbari adventum fa&am, & non poftquam omnia oppreifa funt, cum fané parum utilis, atque omnino irrita fuiifet. Certe igitur ita contigit, ut aliquot annis antequam Aquile-ja everfa fit, in iniulis fecundo cceptum fit xdificari. Nec co inficias, ipfam urbis originerai ad primum Gothicum tumultuili ( neque enim res Hunnicas multum praeceifit) aliqua ex parte referri poife, quo Venetam oram barbaris armis concuifam prodi tum eft memoria . Sed tanquam omnium veriiììma illa nobis femper celebrabitur , quse primo poft vi-cefimum ac quadringentefimum falutis anno elfe ccepit. Antiquus enim civitatis ftatus qualis fuerit, cum ex mul-tis aliis intelligi poteft, tum quia optimi atque iidem nobi-les divitefque fuere, qui novae urbis condendae au&ores di-cuntur. Siquidem prifci illi Veneti, ea tempomm novita-te, liberis, conjugibus, preciofiifimifque rebus fecum lub-latis, per ocium in tutiora loca conceiferunt : verum vaganti-bus toto littore Hunnicis armis, quum agrorum cultu arce-rentur, quibus tum res anguftiores fuere , pifcationibus, falinis, rerumque vicinarum frequenti conve&atione ? quse-ilum non magis fordidum, quam fi interim alienos agros coluiifent, faciebant : amplioris fortunae viri, aut ad pere-grinarum mercium negocia exibant, aut ad formandam legibus ac novis inftitutis civitatem domi refidebant ; tantum-que interim erat aequitatis itudium, tanta juris adaequatio, ut nullum in tarn ampio civium numero diceres effe difcri-men. Erat in primis religionis cura, quae eo major rum fuit, quo majora impendebant ab infefliifimo hoile pericu-la. Augebat non parum commune illud pietatis iludium quorundam antiftitum praefentia, qui Chriiliani nominis hollem veriti, cum fuis popularibus falutem effugio quaefive-rant : eorum opera opportuna fuit non folum ad facrorum minifterium , led in rudi etiam civitate in antiqua religione & pietate retinenda, quo minus Arrianae haerefis veneno con-taminaretur : quum peftis illa non minus quam Hunnicum ferrum jam paifim longe lateque tota regione vagaretur. Cer- tabant f