VIT A.
ni
creditur, acni puerum, in quo jam tune praeclara indoles elueefeeret, vole-bat : tum Italicam linguam, qua non elegantiffime Veneti, illis praefertim temporibus, titerentur, (<i) emendari in ilio, Florentinorum hominum confuetudine, exiilimabat poiTe : nam omnium Italiae nationum commodif-iime eam loqui civitatem autumant. Nec vero patris confilium filii fefellit induftria : ik enim excitatum puerile Bembi ingenium Florentiae eil, fic tenerae pueri aures, animufque puro ac dulci ilio Etrufcorum fermone im-butus, ut jam inde a prima adolefcentia , multa cum Latine , tum vero Thufce a fe feripta ediderit, quibus nihil hominum auribus politius , nihil omnino elegantius, aut fuavius accidere pofiit. ( b) Jacebat omniiio temporibus illis eloquentia : inquinate enim loquebantur- (c) nullus erat ■yerbo-rum deleftus, nullum feriptorum diierimen . nam & ipfe negligebatur Cicero, vel contemptui potius erat; & Caefarem propter hiftoriam modo cur-fim & negligenter legebant; Terentium, Virgilium, bonos ceteros, in ludo tantum , idque perpauci, edifeebant : poil puerilem illam difciplinam fumebat eos in manus nemo. duros, obfeuros , afperos feriptores adama-bant; confe&abanturque abditas , abftrufafque hiftorias aut fabulas : qui iis ìneptiis referti effent auftores, ii eruditi numerabantur : itaque unus Ovi-
xiius
   (a~) emendari in ilio, Florentinorum hominum confuetudine exiflimabat pojfi) Plurimum Bembi ftudio ac Iiteris noftratem linguam debere, ne Fiorentini quidem , qui ejus do£tores merito ha-bentur, inficiari audent . Uno id ore confitentur Salviatus , Gellius , Varcbius, Lenyonius, aliiquepermulti. Verum , nt Bembi \z\xdtm. ad fuos derivent ,euni,ajuutomnesetrufci fermonis veneres affecutum biennio ilio , quo cum patre eft Florentiae commoratus. Aliter tamen fen-tient, fi qui fecum jreputabunt, decznnem adhuc BembumFlorentia. difceffiffe ; qua aetate puer non certas fermonis leges , nonjiativos, non fori s quaefitos orationis colores fatis intelligere , quail tumyis acri ingemo, poterat. Accedit, quod id temporis & apud Etrufcos in formis omni-no & exlexorthographia , eaque erat loquendi fcribendique ratio, utexejusaevi fcriptoribus fatis patet, quae multum aberat ab ilia, ob quam in honore adhue eft faeculum XIIII. ianitate ; quamvis Laurentii Medicei potiifimum , & Politiani, paucorumque aliorum opera iterimi pri-ftinas vires fumere videretur; quorum tainen .ancorimi icripta , haud ilia quidem ita milita , aliquando illius faeculi barbariem redolent., & fluunt lutulenta . Tanti propterea Bembo italicam linguam, quanti ftetiilelatinam, puto . Utramque, non audiendis hominibus , fed doftoruni .virorum monumentis iegendis didicit : utramque ex puriiGmis haufit fontibus : utramque affidila cura, acerrimoque judicio a fordibuspurgatam, priorique decori reftitutam , certifque legibus firmatam & ipfe adhibuit, & aliis adhibendam tradidit : ut merito utriufqué parens & ma-gifter, fi ejus tempora reipiciamus , dici & haberi debeat. Plura cum apud Varcbium, turn apud Speronium legito , oratione in Bembi funere , omnia iis confona quae hic.apud Cafam occurnmt. Attamen ne ipfe quidem diffiteor , plurimum Bemho, quamvis adrnodum puero, profuiffe, quod inter Florentinos, 'per duos integros.annos verfatusfit; ut, fi minus fcriberet emendate, quod per aetatem confequi haud licebat : at faltem caftigatiorin loquendo eiTet, quam fi per illud tern-pus aut domi fuae, aut ubivis extra Etruriae fines degiilèt.
   (b)	J-acebatomnino temporibus illis, ,&c.) Iifdem coloribus jacentis, acpenedemovtuaelati-nitatis ftatum expreifit laudatus Speroniti! .
   (c)	nullus erat verborum delsElus , &c. ) In eamdem fenteutiam locutus eloquentiifimus vir Marcus-Antonius Muretus II. voluminis vratione XVI. Cum poft reflitutas a Medicea potijfimum familialiteras, infinita quaedam vis ext it er it hominum in cmni genere erudii or um, curnque if nofir a , if pat rum memoria homines fummis ingeniis prae.diti.tamr/iuham in latine loquendi ftudio opf-ram pofuerint, ut id unumpr.ope operis habere viderentur : paucijjtmi tamen, quorum fcripta, non dico fermonis vitiis careant, nam hoc quidem illorum nemini contigit, fed aliquam faltem prifcae illius , if naturae latir.italis imaginem contineant, .extiterunt. Ut Oraeciproverbio dicunt, mul« tos effe qui thyrfum ferantfed paucos Bacchos : ita multotum fai fa quadam .latini fermonis fpecie induca , & oblila oratio eft : paucorum latina . Duo in Italia fummi viri Juces ceteris ad hanc laudem capejfendam, & quafiantefignani fuerunt, Jacobus Sadoletus, & Petrus Bembus : qui etiam propter ejufdem ßudii fimilitudinem Chriftophorum Longolium , Eelgam, in deliciis prope atque in aworibus habuerunt.
( a ) Er-