1492
^uadf agilità virale novum confi-lium.
 28 HISTORIC VENETI
qui pro patria mortem oppetiiflent , Senatus decrevit, uti Damiani Mauri ejus claffis - praefe&i, quae prior bello Ferrarieniì Pad um flumen eft ingreifa , hoftium caftellis aliquot in ripa fluminis vi captis , bellicis ex laboribus mortui, duabus filiis dotis nomine quadraginta auri librae ex publica pecunia darentur : facerdotii autem nomine, fi ei vitae fe dederent , fenae librae . Poft dies paucos , cum eifet nunciatum, Bajafetem regem clalfem & exerci-tum parare, Senatufconfultum eft fa&um , uti fexdecim triremes naves, alteraque navis oneraria magna reipublicae quae ad anchoras erat deligata, confeftim ornarentur : altera quae aquam non tetigerat , deduceretur , atque in-ftrueretur. Sed eo tamen anno eis navibus refpublica non eft ufa , claifis exercitufque comparatione a Bajafete pe-nitus intermiifa.
  Neque multo poft majorum comitiorum lege , quam Lucas Pifanus confiliarius tulit , quadragintavirale judicium tertium duobus prioribus eft additum . Nani funt in urbe magiftratus duo , quos appellare in civilibus a&io-nibus licet : unum ab judicibus urbanis , alterum ab iis qui publice in oppida atque provincias ad jus dicendum mittuntm . li tamen ipiì per fe magiftratus nihil fta-fuunt, nifi de minimis quibufdam rebus . fed ante eum diem ad alterum tantummodo eorum duorum judiciorum quadragintaviralium , qua; antiquitus funt inftituta, res ab aliis judicatas deducebant : illi fententias ferebant, quibus aut probarent, quae deducebantur, aut refcinderent : eas ratas haberi oportebat. Alterum judicium vitae necif-que habet poteftatem : aliufque ad eos judices magiftratus caufas defert . Illud igitur judicium quadraginta vi-rum ex duobus, apud quos ex provocationibus, quae ad duos il los ^magiftratus fiebant , difceptabatur, cum adtio-num & irum multitudini non fufficeret , tertium fi-mile ita cu inftitutum, ut veteri illi alteri ab urbanis judicibus , huic recenti & novo ab exteris interpoliti judicibus appellationes proponerentur . ea re provocantium querelis aditus , & juris perfecutio duplo facilior & ex-
pli-