De actionis past, conspectu et parochiarum natura 51 4) in locis, ubi aderat clerus saecularis et episcopus, sed non in sufficienti copia, ut neoconversis provided po-tuisset; 5) in locis, ubi ex consensu, beneplacito vel juxta pacta cum sacerdotibus inibi habitantibus hoc officium obibant. 2. De curae pastoraìis conspectu et de parochiarum franciscalium natura Antequam inquisitionem nostram de munere pastorali Franciscanorum sub dominio othomano prosequamur, non absque utilitate erit retrospiciendo brevem conspectum pro-icere ad imaginem curae pastoraìis eorum in Croaticis re-gionibus sub hac prima periodo activitatis atque exinde de natura parochiarum franciscalium considerationem istituendo etiam quasdam difficultates resolvere. Prae oculis te-nemus intervallum temporis ab erectione Vicariae Bosnae a. 1339 usque ad annum 1463, interitum scilicet regni Bosnae, idque praecipue Bosnam, quae solis Franciscanis in spiritualem curanti, aliis exolusis, commissa erat. In hac gloriosa epocha independentiae nationalis in Bo-sna sub banis et regibus, quamquam terra haeresi infecta erat, nihilominus aliqualis libertas religiosa erat, curae pastorali, inquisitioni etiam sub protectione principum atque errantium conversioni vacari poterai. In hujusmodi officiis laborabant episcopi bosnenses, clerus saecularis et Francis-cani. Quamvis de episcoporum labore et sudore nullam fere notitiam ex saeculis XIV et XV habeamus, quique econ-tra saepius in curia regis Hungariae occurrunt, tamen concludere non possumus eos in Bosna vel pro catholicis Bosnae nihil egisse. Non possumus vel ex ea tantum ratione, quia documenta archivorum deperdita sunt, quae forsitan aliter nos instruerent. Praeterea, in decimarum collectione sane non insisterent, uti casus de a. 1344 fert,50 nisi ali-quid pro eodem laborassent vel saltem auctoritas eorum sentiretur. Deinde certo oonstat, quod ipsi deputabant ad parochias et instituebant singulos plebanos et rectores 50 Mon. Slav. Mer. I, 213 n. 278.