337 MDXX, OTTOBRE. 338 per le letere di I’ Orator nostro è apresso quella Maestà, portate a loro : laudemo Io pagino cussi. A dì ultimo ditto. Fo scrito ai rectori di Padoa, come, havendo in Colegio aldìto il reverendo don Francesco Pampano arcidiacono de lì, zercha il rui-nar di la capella fata in domo, come scrisseno, e voi dar certa j usti fica tion, però la debano luor et quella mandarla a la Signoria nostra : per tanto soprasie-deno a far ruinar ditta capella nè innovar nulla. Noto. Hessendo venuti in questa lerra da Cerigo 75 falconi di raxon di Venieri, hanno parte su ditte ixole, zoè, di 24 carati la Signoria ne ha 21 3/4 e li ditti Venieri carati 2 7*, et volendoli vender a la Signoria per mandarli a donar in Franza, fono fati veder et aspectando li nostri hanno mandati a tuor, deleno licentia li vendesseno dove volevano; et cussi ozi li feno una patente che a Zorzi Caluzo da Cerigo sia dà passo possi portar dilli falconi a venderli dove li piace, i qual par li mandano in .... 208 Exemplum litterarum serenissimi Dominii Ve- netiaruin ad serenissimum regem Portu- galice. Vetustissima benivolentia et amicilia quae no-bis semper intercessil cum Regia Majestate vestra ejusque serenissimis majoribus, adeo muluis ulrin-que officiis confìrmuta est, ut novo aliquo testimonio haud quaque indigere videalur, illud dumtaxat postulet, illud requirat, ut si quid usu venerit in quo alter alteri commodum facere possit, id perquam libenter fiat. Quod admodum proximis temporibus, cum vi tempestalis actae triremes nostra ad Occi-dentem navigantes a Lisbona divertissent, perhuma-niter factum est a Majestate Veslra, quae illas perquam benigne excepit rebusque omnibus quantum petere aut desiderare potuissent liberaliter commo-davit. Quapropter, cum deliberaremus nuper alias mercatorias triremes ad Affrica; oras destinare ad scalas usque Sibiline vel Sancii Lucie regno Maje-stalis Veslra satis propinquas, opere precium facere nobis visi sumus, in eo mercatoribos etiam noslris moremgerere, ut ad Ulixbonam quoque civitatem, si possent conferre ad commerlia ibi contraclanda. Quod nos ita decrevisse Majestati Veslra signifi-candum duximus, quantopere ejus in nos amore palitur vehementer rogantes, ut ipsos riostros velit eommendatos habere benigneque traetare, prout fa-cere semper consuevit erga illos omnes, qui temporibus relroaclis cum triremibus noslris illue ap-pulere. Ad ha;c eam vehementer rogamus, ut prò / Diarii di M. Sanijto. — Tom. XXIX. mauris et judeis qui rito necessario super hujusrnodi triremibus vehuntur, palentes litleras (lari jubeat, per quas ipsi el res eorum ubique locorum Maje-stalis Vestra luti salviqui sint, id quod non abire quoque fuerit Regise Celsiludinis Vestra ob mer-ces quae ab ipsis ferentur referenturque. Majeslatem Veslram oplime valere semper oplamus. Data in nostro Ducali pai alio 1519 die.... Responsio prcefati serenissimi Regis Portugalice Illustrissimo ac polenti principi, amico carissimo, Emanuel Dei gralia rex Portugaliae, et Algarbiorurn citra ullraque mare, in Africa dominus Guineoe et expedilionis navigationis ac comertii Etiopia;, Arabi®, Persidiee atque Indice S. P. D. et muluum 208' amoris augumenlum. Aceepimus V. D. litleras qui-bus mercatorias triremes, quas in Africani destinave-rat, si forte ad nos appulissent, ipsosque mercato-res nobis maxime commendabat, atque etiam ut mauros et judeos qui in ipsis triremibus veherenlur securos in noslris regnis redderemus, vehementer rogabat. Nos vero nostra amicilia; qua; nobis ma-joribusque noslris vobiscum semper intercessil, atque in dies muluis utrinque officiis coaluithaud im-merores, libenter quidem veslris votis annuimus, ac si forte triremes ipsae ad nostra regna diverte* rint, non solum ipsos mercatores benigne clemen-lerque excipiemus, veruni etiam mauros ipsos ju-deosque, qui prò vestro ritu ibidem veherenlur lutos salvosque dimittemus, nec ullarn ipsis injuriam in nostris regnis inferri patiemur, quod sit quid alimi usu venerit in quo vobis commodare possimus, id quam libentissime et prout mutua; amicilia; ratio postulat profeclo faciemus. Diu feliciterque valeal D. V. Data; Tliura, decimo calendas Junij, anno Na-talis Domini 1520. Copia dì uno capitolo contenuto in letere di V 0-rator existente apresso la Cesarea e Catoli-ca Maestà, date in Crugne, a dì 18 Mazo 1520. Ilo ricevuto letere del Affailadi di Fortogalo, in risposta de quelle li scrissi io in Santo Jacobo, pregandolo facesse solecilar la expeditione dii salvo condulo di quella Maestà che Vostra Excelentia li à richiesto per le galle sue. Mi risponde che lui lo in- 22