DI PIER PAOLO VERGERIO
95
ruit, nichilque aliud auspicati sunt quam ex tectis simultatibus et
•	manifestum et grave bellum futurum, sed quod ad te attinet, quantum hec vox (in) universos, quibus vel facie vel nomine solo notus eras, ingesserit doloris non prosequor, qui nec meum quidem, 5 quanti vix capax eram, spero me, si opus sit, significare posse, dum enim aliunde incursus fortune metuo, ex improviso incautus petitus eramW. nam, dum id solum verebar, ut parentes iam senio graves deplorare me oporteret, in id tantum me muniebam; non quod caritatem amicorum necessitudine W sanguinis inferiorem io existimem, sed quod etas eorum morti W proximior videretur (d), quanquam nulla quantumvis recens et florida procul abesse possit. in hoc igitur quod dicunt pietatis officium me parabam ; de reliquo autem per dies tam bonas rationes comparaturum me sperabam, quod nec meam nec cuiusvis hominis mortem aut timere aut dolere 15 contirigeretW. nunc autem tribus; opinione quidem ceterorum brevi numero sed ampio quantum satis est ad servandam eius virtutis vim; quos vere possum amicos dicere contentus, nichil de quo-quam eorum huiuscemodi sperabam. quo itaque minus previde-ram(f) hunc, eo molestius ferebam execrabarque casum <*> tam 20 acerbum, tam asperum ; et mecum ita, doloris impatiens, age barn £heu, quam iniqua sors hunc virum, quietis avidissimum, patrie sue simultates fugientem, in aliena odia immeritum impuliti quis tantum facinus, nefas W, ausus est, ut hominem, quo non erat alter in orbe melior cuique omne Studium erat ut universis secundum 25 virtutem et equitatem complaceret, proderet? nescio profecto quid scelestis et nefariis hominibus, quos quotidie sceleribus scelera adi-cere (k) exultantes cernimus, in ® optimos tantum permissum est. nichil usquam in orbe tutum quid, obsecro, in ceteros fiet, si hoc sacrarium virtutum, certissimum litterarum oraculum, vio-30 lare sacrilegis manibus licuit ? ’ deinde revocatus in me, recogno-scens res exemplo veterum, quibus crebro idem usu evenit, solari me ceperam, accingebarque ut, quibus communis inesset mecum
(a) C incautus penitus eram (b) C necessitudinem (c) C om. morti (d) B videtur
(e)	C contingent (f) C provideram (g) R hunc casum (h) R angebar (i) R fa-
cinus et nefas (k) B PM adicere voluntas est, e non vanno più oltre. (1) C cernimus
    sed in (m) C om, nichil-tutum
destato in tutti il timore d’una guerra aperta.
Non può significargli quanto gran« di fossero il proprio cordoglio ed il pianto di tutti che comunque lo conoscono.
Per la perdita dei vecchi genitori si era gii in qualche modo preparato,
e sperava poi di poter acquistare tal forza d'animo da non temere nè rimpiangere la morte nè per sè, nè per gli altri,
mentre era al tutto sicuro riguardo la salute de tre amici suoi.
Perciò il suo dolore fu ancor maggiore, nè potè rassegnarsi all*acerbità del caso.
Riavutosi però, si consolò alquanto,