t)I PIER PAOLO VERGERIO 247 ceperim, litteras ad me dedisti; aut, si scribendum videretur, accu-sandus michi de his rebus esses gravi querela, et longo sermone criminandus, quod amicitiam aut dissolvisses penitus, aut certe officium id, quod primum est amicorum absentium, neglexisses. esto 5 enim festinatio tua aut sollicitatio comitum, cum instaret periculi metus si incomitati egrederemini, iussisset ne me abiens conve-nires, quid postea cause fuit, cum tot menses iam absis, ut tam diuturno silentio ad me taceres, vel eo maxime quod extant plurime varieque hic litere, quas interea temporis ad alios conscripsisti? 10 ego vero, cum W prudentiam constantiamque tuam norim, de causa quidem incertus, de benivolentia vero certus, accusationem hanc remitto. quod vero ex aliorum didici relatu, gaudeo rediisse te in gratiam cum rege, et multo maiore loco cum benivolentie tum honoris apud eum esse quam antea fueras. in quo nescio tibine 15 magis an illi congratulari oporteat. nam etsi magnum est opinione hominum apud reges primum esse et gratum haberi, secundum quod ille ait, « principibus placuisse viris non ultima laus « est » et desiderabile omnibus ferme in patria inter amicos et notos honoratum vivere, homini tamen qui totum mundum eque 20 sibi patriam deputai<»>, quique honorem non familiaritate poten-tum aut vulgi applausu sed virtutis proprie merito metitur, quid magni accedit si in regis gratiam vel venit fortasse vel redit, qui nec rege indiget bono nec malum pati potest? huic enim W rex est unus-quisque vir bonus; malum autem, vel si diademate(d) vel purpura (a) B vernm ego cum (b) B PRa om. et (c) B1 hinc enim (d) B etsi diademate « viera, parente dello detto nuovo eie- diplomatico, recatosi a Roma, e quindi «cto, et che pensava l’uno de due presso Ladislao (cf. l’epist. CV), in mis- « avrebbe effecto in brieve tempo » ; sione a prò della terza lega anti-Vi- progetto, questo, che formava parte scontea. Ch’ egli sia da identificare dei maneggi politici per saldare la con Iacopo da Treviso, che troviamo terza lega (1400 2) contro Gian Ga- in simili rapporti con un re nel 1403 leazzo Visconti, di cui Francesco No- (cf. l’epist. CHI), è forse cosa possibile; vello si dimostrava il membro più at- ma in tal caso non sapremmo renderci tivo (cf. Deutsche Reichstagsahen unter conto delle parole « molto maiore loco König Ruprecht, a cura di J. WeiszX- «apud eum quam antea fueras». ckeb, Gotha, 1882, vol. IV, Documenti (2) Hör. Epist. I, xvn, 35. 360 e 361). Concludiamo pertanto (3) Cf. Sen. Ep. ai Luc. XXVIII, che l’epistola fosse dettata ad un amico 4 : « patria mea totus hic mundus est ». notizie, sarebbe giustificato se non gli scrivesse a sua volta; tuttavia si rallegra con lui dell’accoglienza avuta dal re, anzi con quest'ultimo si congratula, giacché all’ uomo virtuoso poco importa il favore de* principi ;