DI PIER PAOLO VERGERIO 59 diligatnus hanc enim veram amicitiam querimus et, utroque magnopere volente, ad eius munera et delicias properamus. sic igitur assumatur a nobis ut, cum rite et suis fundamentis su-scepta W fuerit, immutabilis et fixa perseveret. primum itaque 5 preceptum est ut (nos) cognoscamus. cui rei viam dedit pau-cula familiaritas et iteratum colloquium a nobis habitum; plenam autem(b) et abundantem de te notitiam, que ante amicitiam liaberi potest, ex vulgatissima fama et preclara existimatione, qua es apud tuos et reliquos peritos viros W, habui. ut enim ceteros sileam io et ad unum veniam, cuius iudiciis non facile dissentircm, quanti te existimet quantique te faciat magister Nicolaus de Cesis 110-ster <2), certus morum et hominum cognitor, non leviter dici potest. (a) Go subscripta (b) Go om. autem (c) P reliquos viros peritos (1) Allude il V. probabilmente a Sen. Ep., ad Lue. III, 2 : « isti vero prae-« postero officia permiscent, qui contra « praecepta Theophrasti, cum amave-« runt iudicant, et non amant cum iu-«dicaverunt»; cf.Cic. De amie, xxti.85. (2) Nicolò Cessi o Cesi di Giovanni, trivigiano, menzionato nei Monumenti dello Studio di Padova sin dal 1387, s’addottorò il 14 giugno 1390 nelle arti, ed il 26 febbraio 1391, insieme con Ognibene Scola, consegui la licenza in medicina (Gloria, Monumenti cit., II, § 883). Più tardi parrebbe che fosse medico a Cividale, dove abitava nel 1400 allorquando scrisse a Pietro Marcello, vescovo di Ceneda, la lettera che si legge in principio del cod. Vaticano 5223, scusandosi di non potergli mandare «Burleum « super libris ethicorum », come aveva promesso, ed altra lettera indirizzata ad Antonio da Romagno (cf. F. No-vati, Donato degli Alban^ani alla Corte Estense in Arch. stor. Ital., serie v, voi. VI, 1890, p. 365 sgg., e R. Sab-badini, Antonio da Romagno e Pietro Marcello in Nuovo Archivio Veneto, nuova serie, voi. XXX, 1915, p. 219 sgg.). Ecco quanto il Cessi scrive al Marcello (Vat. 5223, c. 2) sul conto del Trevisan : «Audivi insuper eterno victu-«rum rerum benegestarum cumulo «michi unicum dominum D. Zacha-« riam a Romano pontifice apprime «dotatum Venetias adivisse. Quo « tanta voluptatis congerie refertus « surn, tantusque stupor, dum etatem « conlibro, incessit michi, ut non mor-» tali satum homine sed ex lovis ce-«rebro ortum, ceu Minervam veteres «et insignes putavere poete, credere « vellim et debeam. Nam ut virtutes « scias, honores merito[sJ cessos ob-« mittam, Romam, orbis dominani et «caput, ita sancte, iuste, prudenter, « fortiter et temperate rexit ut non « iuditio Appolinis, dei fleti, ut con-« tigit Socrati, sed veri Dei Yhu Christi « vicari! voce et narratione publica, ut «vulgata est fama, sapiens videretur. « Laus Creatori nostro, qui tam mi-« randum sydus et eterne perfectionis « mortalium exemplar nostris dignatus «est temporibus exibere. audiebam « quod Cenedam venturus erat, sed per-« cepi quod mutato ex necessitate con-« silio, Bononiam vadit. Quam primum « potero, eum personaliter visitabo. « Iam firmum est ut eum videam ... », c loro due desiderano l’amicizia veri, che si basa su fondamenta salde, occorre innanzi tutto che reciprocamente si conoscano. In quanto al Trevisan, tale conoscenza egli l’aveva già acquistata attraverso la loro di mcstichezza e la fama di cui l'amico gode, ad esempio presso Nicc u 1 ò Cessi.