392 EPISTOLARIO dicendo : « Prega « Dio, te la mandi «buona», e prendeva su la ricetta, fosse inutile o nociva, che gli veniva tra le dita. L’altro invece era un colono, il quale, sapendo il suo padrone esser vago di fichi novelli, coltivò con cura assai i fichi nell’orto, e, volendo gratificarlo il primo, fece maturare alcuni fichi ar-tifiziosamente, sicché non avevano alcun sapore. Colmò poi il canestro con fichi non ancora maturi, e con gran compiacenza lo portò dal padrone. Questi però, vedendo i pochi fichi maturi, andò in col-leru, tantoché stava per castigarlo con severità ; ma poi, divertendosi, si decise di punirlo solamente con i fichi maltrattati. Ne mangiò quindi i molli, e i duri, li gittava ad uno ad uno in testa al colono. Il quale, tutto sbigottito, se ne stava 11, mormorando : « Dio, ti lodo, per-« chè non recai peli sche » ; sacculo manum imponens: « pete », aiebat, « a Deo, ut bonum tibi « eveniat »<*>, ac tune quicquid digitis sors obtulerat, poscenti dabat. itaque crebro noxia et saluti eius, pro quo petebatur, adversa por-rigebat, plurimum nichil attinentia, raro salubria. Alter vero ignoti nominis colonus fuit, qui, audiens domino, a 5 quo nuper agrum colendum acceperat, novellas ficus esse mirum in modum gratas, primum quidem ficulneas arbores, que plurime agro inerant, summa cum diligentia curavit; subinde vero, postquam fructuum accesserat tempus, ut cito maturescerent, omni cura omni-que arte studebat, prevenire ceterosW cupiens, quicunque simili io munere gratificare se apud dominum voluissent. quamobrem, impatiens more, dum nimis accelerat prematurare, minus paravit: confectum quidem, sed parum gratum. nam, non ut solum cele-riore oblatione, sed etiam ut cumulatiore canistro acceptior fieret, maturas submaturasque pariter collegit, atque ita detulit, ut ma- 15 gnum se fecisse arbitraretur, magnumque videri vellet quod fece-rat. dominus vero, videns paucas vix maturas et plerasque vi maturatas, quo magis eo fructu delectabatur, eo vehementius exarsit in iram. ac primo quidem impetum habuit acrius in illuni se-viendi; protinus tamen, ut erat prudens ac mitis, ire fervorem 20 rusticani hominis ruditate temperavit, animique sui motum ad iocum traduxit, ita tamen ut ille non abiret impune, verum neque peccati penam esse voluit aut pene exactorem alium nisi poma, que iniu-riam gravem passa fuerant. ipsa enim in se, auctorem iniurie, ultionem moderatam sumerent. itaque mollia comedens, dura in 25 rustici capillos (f) iaculabatur, ut ii qui manu, funda, aut alio tormenti genere iactus lapidum meditanturte) ad metam. colonus vero, spe deiectus ac pre metu tacitus immotusque persistens, id unum(l,) submissa voce dicebat: «Laus Deo, quod persica non fuere que « detuli ! » quorum tamen longe minus quam ficuum tempus ad- 30 (a) B C studebat prevenire, ceterum (b) B dlu nimis (c) B detulit nihil magnum (d) B vero inter paucas (e) R habuit... seviendiacrius (f) Codi, capills ovvero ca-pillis (g) Coid. ut hi qui-meditatur (h) R ad unum (1) Poggio, che racconta l’aneddoto dcrgli il rimedio - riferisce questa in poche righe - aggiungendovi però frase nel volgare, e precisamente con il particolare che al mattino si porta- le parole da noi citate nel riassunto vano le urine dal medicuzzo per chie- marginale.