DI PIER PAOLO VERGERIO 2I3 octoginta numerum ecclesiarum, que intra pomerium urbis aut paulo longius continentur. nec me pigebit, quoniam W in hunc ser- Ne nominerà ai- » ..... , , cune all’amico, monem prolapsus sum, ex sanctuarns celebriora quedam loca et perchè venendo * ... • Roma le ritrovi più ea maxime que religiosorum(b) conventus(c' celebrant, recognoscere, Vilmente. 5 ut, cum te huc religio duxerit, facile possis invenire. Petri, prin- s. Pietro, .i piedi cipis apostolorum, ecclesia via Aurelia ad radices Ianiculi sita est, sùL?io"dd'sii™! ubi preter cetera eximie venerationis insignia monstratur in sudario facies Salvatoris. Paulus « electionis vas » dictus (l), foris portam s. Paolo, fuori Capenam(2) quingentis fonasse passibus templum habet, magnum ^’imdido^o» pùr . . , . . . troppo mezzo ro- 10 quidem et ornatum quondam, nunc vero, quod ad summam ignomi- vinato, niam tam cleri quam populi Romani pertinet W, ex magna parte detectum M. ad eandem partem tantundem fere progressis W mon- ivi presso, i< a.-- que Salvie, dove strantur^ aque Salvie W, ad quas ille Neronis iussu truncatus est(*\ »*>> p«oio fti f»«o 1 1 uccidere da Nero- est etiam Lateranensis ecclesia sancii Iohannis, pontificum quondam "anniL° uier?™, ij sedes, magnis dotata privilegiis, ubi sunt Petri et Pauli aposto- lorum capita recondita prò thesauro. est foris Appiam portam 1 Fuori porta Ap- locus, ubi verbis Domini, mortem fugiens, ad martyrium revo- « Donine'^“v». dis » ; a porta La- catus est Petrus intra Latinam portam sacellum exjat, ubi fer- s. Giovanni. x là dove usci illeso venti oleo evangelista Iohannes immersus est et virtute divina J«»’oiio bollente; 20 emersit illesus item secus Lavicanam(hK7) est Sancte(i) Crucis leS^Oo«.1“"*’ (a) E quando (b) G rellgiosos (c) R conveutum (d) E perimet (e) G progressus (f) G E monstratur (g) R Ra saline (h) G Levicania (1) E dà la sigla S. e cosi sempre. (1) Act. Apost. IX, 16. « motu terribili, et apostoli Pauli tem- (2) L’antica port a Ca pena, d’onde « plum funditus ruit, et Virginis do-cominciava la via Appia, a’ piedi del « mus supremo colle consistens graviter Palatino, fra il Celio e l’Aventino, fu «concussa est». scoperta nel 1867 nella vicinanza della (4) Cioè alle Tre Fontane, dov’ è la chiesa di S. Gregorio Magno. Il V. la chiesa di S. Paolo «ad aquas Satvias». identifica con la porta S. Paolo. (5) La chiesetta di Domine quo (3) Cf. Petrarca, Epist. de rei. fam. vadis, menzionata più sotto, nella XI, vii (Fracassetti, II, p. 122): « De- via Appia Antica. Cf. Petrarca, epi-«nique, ut irae coelestis argumenta stola cit, p. 315 :« Hic Christus profugo «non desint, multorum species tem- «vicario fuit obvius». • « plorum, atque in primis Paulo Apo- (6) S. Giovanni a Porta Latina, fon- « stolo dicatae aedis bona pars humi data da Adriano I e restaurata da Ce- « collapsa et Lateranensis ecclesie deiec- lestino III nel 1190. Cf. Petrarca, «tus apex Iubilaei ardorem [1350] ge- epist. cit., p. 315: « hic sprevit fervens « lido horrore contristant ». E ancora, «oleum Iohannes». ibid. XV, ix (Fracassetti, II, p. 346): (7) 11 V. pare identifichi la porta «Quartus annus agitur ex quo terrae- Labicana con la porta Praene-