DI PIER PAOLO VERGERIO 317 qui domum to in qua habitarem, a me conductam necnon designatami, repugnante me, ademitW, passusque est ut exirern, cum ple-reque ampliores et decentiores extarent, quas habere W potuisset. verum huiusmodi nichil miror; mirarer potius si contra fecisset 5 homo rudis atque indoctus, sine more, sine industria, sine huma-nitate, exosus atque ridiculus omnibus, ingenii rationisquete) prorsus expers et ab omni divino humanoque iure alienus. et profecto vix me contineo ne in dominum cardinalem W Aquilegiensem (,), eius factum memoria repetens, verbis acerrimis invehar; qui, summusW 10 penitentiarius cum esset et aliquando(k) a Romana curia abesse vellet W, eius officii curam huic belue commisit(ra), quem sciret nec scientiam habere nec conscientiam ullam, nisi fortassis idcirco valere arbitraretur, quod tarn pronus sit aliorum peccata remittere quam ipse(n) committere, cuique nichil conveniat minus quam 15 iudicium animarum, cum ne montes quidem sine ocularibus ce- (a) Mur. quod domum (b) M1 S nec ante ei designatum G necnon resignatam (c) Codd. admisit Mur. arripuit (d) M' plereque et ampliores (e) Mur. habitare (f)A/'S om. verum fecisset (g) S ingenti rationis C Ar V T ingenti rationeque G Mur. ingenio rationeque (h) BGM* Ar V Mur. ne in dictum card. C ne indutum corr. in in dictum 5 ne in L. card. (i) Mur. lascia spazio in bianco fra qui e summus (U) BS om. aliquando (1) Getallenus a Romana curia abesse vellet (m) BGM2Mur. commiserit (n) M' ipsa « rius pauperum », in cui Innocenzo VII era dipinto come un errabondo cencioso e sperduto nel mondo di là, e aggiungendo ch’era a tale stato ridotto per aver promosso Angelo Correr (Gregorio XII) ed il Tudertino alla porpora. Cosi pure si legge nella satira di Andrea da Ratisbona : Io. Ragusinus, frater Gabriel Gabadeus ... Heinricus rodens, Tudertinus male viderts, Consors Laudensis, Christi quos iudicet ensis, Sunt yppocrite, fratelli sodomite, Nequam latrones &c. (Cf. C. Bischoff, Studien zu P.P. Verger io cit., p. 65; H. Finke, Forschungen und Quellen zur Geschichte des Konstanter Konzils, Paderborn, 1889, p. 154 nota 1). (1) Antonio Caetani, patriarca d’A-quileia, fu promosso cardinale del titolo di S. Cecilia da Bonifacio IX il 27 febbraio 1402. Nel 1405 gli vennero conferiti l’arcipretura di S. Giovanni Laterano e l’ufficio di penitenziere maggiore (cf. P. Paschini, op. cit., p. 202); egli fu traslato a Palestrina nel 1405, ad Ostia nel 1409, e mori a Roma l’u di gennaio 1412. Annota I’Eubel; « 1403 sept. 10, reit cessit ab Urbe pro suis negotiis et « habuit absentiam 2 mensium ; rever-« sus est 1404 maii 28 ; iterum revenit « ad curiam 1406 sept. 30 de balneis « [de Viterbio] ». Cf. epist. XXXXVIII. tino Io ha cacciato dalla casa assegnatagli e l’ha presa per sé; atto degno davvero di quell’uomo rozzo, ignorante ed ingiusto, da tutti odiato e deriso. Gli vien voglia di inveire contro il Caetani che affidò un tempo il proprio ufficio di penitenziere a si* mil bestione, tanto disposto a rimettere i peccati quanto a commetterne, e talmente orbo da non veder nemme-