288 EPISTOLARIO della sua bontà d’animo. Tempera poi la giustizia con la grazia, e pone la massima cura nel misurare i veri meriti di ciascuno, lontano da ogni transazione per danaro; giacché il turpe traffico di cose sacre che si praticava per I’ addietro, è ormai bandito dalla Curia, e gravi pene attendono ¡trasgressori. Per la qual cosa, Ìtrima di concedere e grazie, ascolta il parere de’ consultori all’uopo nominati, affinchè tutto proceda conforme al diritto e con equità. La fatica che gli occorre sostenere nell’ adempir così il suo ministero è quasi infinita. storio inter W litigantes decernit; preter hec nichil sentire se dulce in omni ista tam sua fortuna, utrunque profecto laudabile, sive cum in altero iustitiam ministrat, sive cum in altero gratiam; quarum utranque quidem ita coniungit ac temperat ut alteram altera non excludat. id enim quam maxime curat dili- 5 genter (d>, ne cui denegata iustitia neu exorbitans <') gratia concessa videatur (f). iniusta nemo petat: iusta nulli denegantur te); gratia pro extimatione meritorum, venia pro modo delicti et penitentie mensura conceditur ; omnia vero munde ac libere et sine mercede aut ulla illicita pactione. subiate enim sunt ille superiorum tem- 10 porum tenebre, cum nichil erat tam sanctum quod non venale pro-poneretur, nec tam religiosum quod non interventus pecunie profanarci. hic enim brevi usque adeo Curiam omnem sordibus his emundavit, ut non modo rumor sinister de quoquam audiatur, sed ne suspicio quidem ulla W suboleat. ipsius namque integritas, qua 15 per omnem anteactam vitam est cognitusW, et penarum metus, quas in noxios infìigendas proposuit®, ceteros ab illicito questu com-pescit. itaque, quod ad gratias attinet, cum signaturus est,'com-plures(m>, qui in idipsum constituti sunt(n), admittit ad supplicantium preces explicandas, quo facilior sit aditus libellis, et, si quid etiam 20 dissonat aut iuri aut equitati aut iis que antea sint (°) indulta, fa-cilius a multis deprehendi possit. in his non quis dicat, sed quid quisque dicat, animadvertit, parumque valet intercessoris gratia, si res ipsa per se non sit equa, calamum ilium, quo signat, cum levissimus sit natura, non aliter tamen tractat quam si molem 25 ingentem digitis versaret ; ita illi dispensario hec gravis onerosaque videtur, non gratificandi te) quidem, qua in re summa est ei vo-luptas, sed ne plus minusve quam sit equum fecisse te) videatur. qua ratione, ne sui quoque ipsius parum largus videri possit, qui in publicum ministerium assumptus sit, labores susti ne tW pene 30 (a) G om. Inter (b) Go om. tam (c) P adversa (d) P diligentia (e) PG ne esorbitans (f) G in marg. : concessa mittatnr In B dopo videatur s’arresta l’epistola. PM annota in marg.: » Ulterius non progreditur hec in antiquiori codice, que autem • ad complementum eius desiderantur ex alio codice excepimus et apposita pagina adie- • cimus «. (g) G negentur P negantur (h) Go nihil (i) G nulla (k) PG que -cognita (1 ) PG composuit (m) G in marg. : compluries (n) G sunt (o) Go cum quo (pi PG nam gratificandi (q) Go fecisse In P rasura illeggibile e corretta in fecisse (r) Go suffert