DI PIER PAOLO VERGERIO 321 liberationem meam angustat. scribe quid sentías W. vale ami-corum unice. Tuus P. P. Vergerius W. (a) C om. hoc-sentías (b) BC om. Tuus-Vergerius bene con la politica della Repubblica Veneta, dalla quale oramai dipendevano le sorti di Gregorio medesimo, il pontefice fu costretto a rinunciare a questo suo progetto ; Nicolò dovette accontentarsi del decanato di Civi-dale, ed il V. rimase disilluso delle sue speranze (cf. L. Zanutto, Pier Paolo Vergerlo Seniore e le sue aspirazioni al decanato Cividalese in Nuovo Archivio Veneto, nuova serie, voi. XXI, 1911, p. 101 sgg.; E. Piva, Venezia e lo scisma durante il pontificato di Gregorio XII [1406-1409], ivi, voi. XIII, 1897, p. 135 sgg.). Ma non fu questa la sola occasione in cui il V. tentò di conseguir un beneficio, giacché un documento che si conserva tra i già citati apografi del conte Gianroberto Papafava (Biblioteca Civica di Padova, cod. B. P. 928, voi. V) dimostra coni’ egli aspirasse pure ad un canonicato a Treviso, avendo ottenuto dal pontefice certe lettere che dovevano annullare la nomina precedente a quella prebenda del canonico Martino Bernardini. Il documento, che non reca data ma veri-similmente appartiene allo stesso torno di tempo, è del seguente tenore : « I n -«strumentorum Ioannis q. Ia-«cobi Liber II, 108. Coram vobis « reverendo patre et domino d. fratre « Iohanne, priore Sancti Benedicti Pa-« due, asserto exequtore quarundam «litterarum apostolicarum gratias ex-« pectativas contmentium (et) in per-«sonam domini Petripauli de «Iustinopoli directarum, excipit .et « excipiendo obicit et obponit presbyter « Martinus Bernardinus de Venetiis, « capellanus et verus familiaris com-«mensalis Domini nostri Pape et ca- «nonicus Tarvisinus, seu presbyter « Petrus Benedictus procurator ipsius, « contra dictum dominum Petrum-«paulum, necnon et contra quandam « scripturam in forma cuiusdam revo-«cationis redactam et per ipsum do-« minum Petrumpaulum coram vobis « productam, in qua describitur in ef-« fectu qualiter summus ponti fex ex «certa scientia revocat quasdam lit-« teras, quibus alias ipse Dominus no-« ster providit dicto domino presbytero « Martino de canonicatu et prebenda, « qui canonicatus et (que) prebenda « tunc vacabant in ecclesia Tarvi- « sina.....dicens dictus presbyter «Martinus dictum dominum Petrum-« pauium dictam scripturam in nichilo « relevare, et esse nullius effectus nec « in aliquo preiudicare (iura) presby-« teri Martini predicti pluribus de cau-« sis, et maxime rationibus et causis « infrascriptis. Et primo quia dieta « asserta scriptura revocatola est in-« certa, dubia et obscura.... Item dicit « dictus presbyter Martinus dictas lit-« teras revocatorias fuisse et esse sub-« reticias et falso fabricatas, quia non « est verosimile summum pontificem «ita ex abrupto absque aliqua cause «cognitione suas gratias revocasse... «Item quia apparet dietatalis scriptura « subreticia falso fabricata et, tacita ve-« ritate, obtenta, attento maxime cum « in ea nulla fiat mentio quod dictus « presbyter Martinus sit dicti Domini « nostri Pape capellanus et verus fami-« liaris domesticus continuus commen-« salis ipsius, et pro tali, cum reputan-«dum ab omnibus, isdem Dominus « noster voluit et decrevit reputari... « Item quod canonicatum cum pre-« benda, quos obtinet dictus Martinus Pier Paolo Vergerio. 21