di modo che «peste volte lo traggono in errore.
In quanto a sé, stima che l’clcxion della via da prendere debba esser lasciata all’arbitrio di ciascuno, purché non ci si discosti dalle arti liberali, di cui la natura stessa ho- piantato in noi i semi.
Ove questi maturino, come atte-ata Cicerone, la natura ci porterà alla felicità da si.
Senonchè, ardua sarà la lotta contro gl’impedimenti sopradetti, come ci stesso di recente ha provato.
A lui, che s’era deciso di vivere li» bero e di non sopportare giammai il
no matrimonia* padre ha suggerito di prender moglie,
adducendo la propri« vecchiaia,
134	EPISTOLARIO
quo plerunque fit ut adolescentes bene dispositi et ad verum inclinati parentum errore devii agantur. quare in hac electione per-optimum iudico ut, quid M agere cuique potissimum rei insistere velint, dummodo a bonis artibus non discedant, eorum arbitrio stetur. ea enim natura que animo rationem dedit, eidem bonarum 5 artium semina indidit. que si adolescere paterentur, ut his ferme verbis vult Cicero(l), nos ad beatitudinem ipsa natura perduceret. quod si unquam seu natura, seu casu, seu magis superiori dono, potiorem partem eligere cuipiam (b> datum sit, non continuo tutus esto, aut liber evasit. cum enim difficile fuerit eligere, diffidi- 10 limum est quod elegerit servare, et cum bis omnibus que dixi gra-vior pugna conserenda estW. quod michi nichil tale metuenti nuper accidit. decreveram enim mecum quam maxime liberum me futurum et, ut cetera taceam, nunquam collum uxorio iugo premi passurum (l>. at (d> mei aliter de me secum decreverant. post 15 paucos enim dies cum hue venissem, ad se me vocavit pater, atque aliis curis implicitum, ut sunt parentes liberis blanduli, ita placide adortus est. « ego te, fili W, in rem aliquam que contra voluntatem « tuam sit, consulto non impellam, propterea quod existimo nichil « te in animum inducturum, quod non plus modeste ac mature 20 « deliberaveris. cui rei argumentum habeote) quod tu pluribus annis « vixisti commode sine me, atque in ea etate, que magis consilii « expers est, tuis auspiciis te rexisti ; propter quod supervacuam esse « tibi omnem operam meam et omne Studium meum arbitrari pos-« sum. de hoc itaque quod tibi dicturus sum facito ut videbitur. 25 « nichil enim cogo, plenum in eligendo arbitrium tibi relinquens.
 « vides me,dilectissime fili, iam etate defessum, in senium precipitem
     (a) Ra ut quod (b) Codd. eligere si cuipiam (c) Ra om. cum enim-conserenda est (d) B P ut (e) P fili ml (f ) B P in animo (g) B habes
   (1)	Cic. Tuse. Ill, i, 2. Il testo è:	de’ Remedia ulriusque fortunae del Pe-«Sunt enim ingeniis nostris semina	trarca, le cui accuse contro il matri-« innata virtutum, quae si adolescere	monio furono eloquentemente ribat-« liceret, ipsa nos ad beatam vitam na-	tute dal Salutati, esperto della vita «tura perduceret*.	coniugale, in una lettera dettata il
  (2)	La denigrazione umanistica delle	2} luglio 1392 a Bartolomeo della nozze nella presente epistola s’è forse	Mella (cf. Novati, Epistolario cit., II, ispirata ai dialoghi lxv-lxvii del lib. I	p. 365 sgg.).