DI PIER PAOLO VERGERIO 233 omnium hominum de quo abundantius dicere elengantiusve possint, ita nemo de quo magis merito debeant. cum enim sit in te mira quedam gravitas, magnitudo animi vehemens, et, que inflare ceteros soleat, maximarum rerum gloria, est tamen et humanitas <“> summa 5 et comitas equitasque singularis, cum ad omnes homines tum ad eos maxime qui litteris et sacro otio student. nam, ut de me ipso di-cam, in quo nichil est quod amari digne possit, nisi forte hoc ipsum, quod amari a dignis cupio, quas tibi gratias agere possum, quas vices reddere, qui non modo nunquam me dissimules tuum, sed 10 magnopere asseveres ac palam ubique probes, meque tuum velis et esse semper et videri. ego vero quam te colam quantique te faciam, ex hoc cognosces. nam quotiens ad te venio, ea fide sum, ut ad sanctissimum quoddam vive atque vere virtutis tem-plum accedere michi videar, ubi desideria mea castigem, spes eri-15 gam, sollicitudines deponam, et studiorum meorum, si qua illis laus est, ex tuo iudicio fructum optimum capiam. unde fit ut, dum abeam quasi ex celesti congressu, rediens, quicquid instituero (actu) facere(b) vel arte dicere, nichil michi difficile factu iudi-cem. hec autem fides aut religio quedam, cum me habeat, te cete-20 rosque nonpreterit, atque inprimis dominum Omnebonum, prestanti virum ingenio, virtutisque ac litterarum studiosissimum et tue in-tegritatis admiratorem precipuum. is enim, cum ante hos dies in (a) B humanitatis summa (b) B instituero au-facere con quattro puntini tra au c facere, e, similmente, P Ra aut-facere Combi mette aut actu.... facere la presente è la prima lettera del V. rarese, in data del 20 settembre 1400, in dopo il suo ritorno a Padova da Fi- cui vien detto: «Nam neque me latet, renze. Non v’ha motivo di dubitare « tametsi sis miles insignitus armate della giustezza della data ; il V. è men- «milicie, non minus armis te literis zionato nei Monumenti il 17 mag- «gloriosumesse. Opreclarum donum, gio, e similmente il Rabatta, il quale « armis atque literis bene valere ! Cun- avrebbe incontrato lo Scola « ante hos « tis ministeriis hec excelunt, domi- « dies in curia», vi comparisce il 14 «nantur. Cetera que ad humanum cul- rnaggio « in camara Lucretie palacio- « tum valeant, famulantur hiis ; his «rum magnifici domini». Che l’o- «atque [illis] maxime nobilitatur hu- maggio poetico (cf. l’epist. LXXXIIII: « manum genus; his bene vivitur, illis « carmen vulgare, quale solemus») rag- «vivitur. Sic semper mecum dixi» giungesse lo scopo pare probabile; il (cf. cod. Marc. Lat. Class. XIV, cu, Cogo ha stampato una lettera scher- c. 35> G. Cogo, Di Ognibene Scola zosa dello Scola al consigliere del Car- umanista padovano cit., p. 127)* Pier Paolo Vergerio% 1 dezza d'animo e per le molte gesta preclare, massime poi perla sua bontà verso di essi. Come potrebbe il V. stesso ringraziarlo degnamente, quando sempre lo proclama uno de’ suoi, e di ciò ovunque dà la prova ? Ogni volta che gli s’avvicina, gli par di accostarsi ad un sacrario di virtù, donde ci si parte sollevato ed incoraggiato, sicché l’operare ed il dettare gli riescono senza difficoltà. Per la qual cosa, Ognibene della Scola, vedendosi cosi gentilmente accolto da